Walka o prawo do tworzenia związków zawodowych
- Dział: Lubuskie
Wczoraj, 5 marca 2009 r. przed sądem pracy w Zielonej Górze odbyła się rozprawa zwolnionego z pracy za działalność związkową Piotra Krzyżaniaka z Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Inicjatywa Pracownicza. Związkowiec otrzymał wymówienie umowy o pracę w dzień po doręczeniu kierownictwu firmy pisma z informacją o istnieniu związku zawodowego w Alma Market SA. Wcześniej Piotr Krzyżaniak dwukrotnie został zwolniony z supermarketów TESCO i AUCHAN za działalność związkową. Związkowca bronił Piotr Ikonowicz, działacz Kancelarii Sprawiedliwości Społecznej i Inicjatywy Pracowniczej.
Piotr Krzyżaniak zeznał przed sądem, że miał duże kłopoty z dostarczeniem pisma przełożonym, ponieważ ci nie chcieli pokwitować jego odbioru. Kierownik uzasadniając odmowę przyjęcia zawiadomienia o powołaniu związku zawodowego kilkakrotnie powtórzył, że: "w Almie nie ma związków zawodowych". Piotr Krzyżaniak w końcu złożył pismo w kadrach.
W czasie rozprawy okazało się, że adnotacja z datą przyjęcia dokumentu, umieszczona na jego odwrocie, jest inna niż ta, która powinna się tam znaleźć. Alma S.A. próbowała przekonać sąd, że dokument, o którym mowa, został jej doręczony już po zwolnieniu działacza z pracy. Przeczyły temu jednak fakty, bowiem w dokumentacji znajdowała się także koperta z wcześniejszą datą odbioru, w której dostarczono to samo pismo do siedziby firmy w Krakowie. Decyzję o zwolnieniu podjęto w Krakowie.
Do akt zostało złożone oświadczenie, w którym Piotr Krzyżaniak i Piotr Ikonowicz poszerzyli pozew o żądanie przywrócenia działacza związkowego do pracy, mimo że szczegółowy przepis dotyczący w Kodeksie pracy pracowników zatrudnionych na czas określony nie przewiduje takiej możliwości, a pozwala jedynie na zasądzenie odszkodowania.
Żądanie to uzasadniono tym, że konstytucyjne prawo do zrzeszania się w związkach zawodowych powinno dotyczyć wszystkich obywateli. Jednak gdyby w stosunku do związkowców stosować przepis obowiązujący w stosunku do osób zatrudnionych na czas określony, oznaczałoby to odebranie de facto prawa do zrzeszania się związkach zawodowych osobom zatrudnionym na podstawie umowy na czas określony. Piotr Ikonowicz stwierdził, że skoro sąd nie mógłby przywrócić do pracy zwolnionego niezgodnie z prawem pracownika, to oznaczałoby to, że polskie państwo nie jest w stanie zagwarantować takim obywatelom realizowania prawa do zrzeszania się i działania w obronie swoich praw w związkach zawodowych.
Podkreślił też fakt, że już utrwaliła się praktyka, zgodnie z którą pracodawcy celowo zatrudniają pracowników na umowy na czas określony, po to, żeby uniemożliwić powstawanie związków zawodowych w prowadzonych przez siebie zakładach. Pracodawcy bowiem wolą zapłacić nieduże odszkodowanie, niż pozwolić na powstanie związków. W ten sposób przepis ten jest wykorzystywany przez pracodawców do omijania prawa i całkowicie uniemożliwia realizowanie podstawowych praw obywatelskich na terenie ich zakładów pracy. W związku z tym pełnomocnik Krzyżaniaka zwrócił uwagę sądu, że stosowanie tego przepisu w sprawach dotyczących pracowników dyskryminowanych ze względu na przynależność związkową stoi w sprzeczności z Konstytucją RP, innymi artykułami Kodeksu pracy oraz Ustawy o związkach zawodowych.
W trakcie rozprawy przesłuchano także Jacka Rosołowskiego, który potwierdził, że rozmawiał ze swoim kolegą i ostrzegał go, że ujawnienie istnienia związku w Almie poskutkuje zwolnieniem działacza z pracy. Jacek Rosołowski powiedział, ze on sam też ma sprawę, która toczy się w tym samym sądzie. Przyczyna zwolnienia go z pracy jest ta sama. Ponadto w zielonogórskim sądzie pracy toczy się jeszcze jedna sprawa działacza międzyzakładowej komisji IP, który też został zwolniony z tego samego powodu. Tym samym przewodniczący Lubuskiej Międzyzakładowej Komisji IP potwierdził, że niemożność założenia związku zawodowego, m.in. za sprawą wspomnianego artykułu Kodeksu pracy, stała się obowiązującą rzeczywistością.
Sprawa Piotra Krzyżaniaka, jeśli sąd przychyli się do argumentów związkowców i przywróci działacza do pracy, położy kres sytuacji, w której duża grupa pracowników nie może liczyć na skuteczną ochronę swoich praw przed sądami. Wprawdzie w Polsce nie ma prawa precedensowego, ale istnieje pewna praktyka orzecznictwa. W związku z tym inni pracownicy, dowiedziawszy się, że istnieje wykładnia, według której można domagać się przed sądem przywrócenia do pracy, chętniej będą podejmowali próby zakładania związków zawodowych.
Agata Nosal
W czasie rozprawy okazało się, że adnotacja z datą przyjęcia dokumentu, umieszczona na jego odwrocie, jest inna niż ta, która powinna się tam znaleźć. Alma S.A. próbowała przekonać sąd, że dokument, o którym mowa, został jej doręczony już po zwolnieniu działacza z pracy. Przeczyły temu jednak fakty, bowiem w dokumentacji znajdowała się także koperta z wcześniejszą datą odbioru, w której dostarczono to samo pismo do siedziby firmy w Krakowie. Decyzję o zwolnieniu podjęto w Krakowie.
Do akt zostało złożone oświadczenie, w którym Piotr Krzyżaniak i Piotr Ikonowicz poszerzyli pozew o żądanie przywrócenia działacza związkowego do pracy, mimo że szczegółowy przepis dotyczący w Kodeksie pracy pracowników zatrudnionych na czas określony nie przewiduje takiej możliwości, a pozwala jedynie na zasądzenie odszkodowania.
Żądanie to uzasadniono tym, że konstytucyjne prawo do zrzeszania się w związkach zawodowych powinno dotyczyć wszystkich obywateli. Jednak gdyby w stosunku do związkowców stosować przepis obowiązujący w stosunku do osób zatrudnionych na czas określony, oznaczałoby to odebranie de facto prawa do zrzeszania się związkach zawodowych osobom zatrudnionym na podstawie umowy na czas określony. Piotr Ikonowicz stwierdził, że skoro sąd nie mógłby przywrócić do pracy zwolnionego niezgodnie z prawem pracownika, to oznaczałoby to, że polskie państwo nie jest w stanie zagwarantować takim obywatelom realizowania prawa do zrzeszania się i działania w obronie swoich praw w związkach zawodowych.
Podkreślił też fakt, że już utrwaliła się praktyka, zgodnie z którą pracodawcy celowo zatrudniają pracowników na umowy na czas określony, po to, żeby uniemożliwić powstawanie związków zawodowych w prowadzonych przez siebie zakładach. Pracodawcy bowiem wolą zapłacić nieduże odszkodowanie, niż pozwolić na powstanie związków. W ten sposób przepis ten jest wykorzystywany przez pracodawców do omijania prawa i całkowicie uniemożliwia realizowanie podstawowych praw obywatelskich na terenie ich zakładów pracy. W związku z tym pełnomocnik Krzyżaniaka zwrócił uwagę sądu, że stosowanie tego przepisu w sprawach dotyczących pracowników dyskryminowanych ze względu na przynależność związkową stoi w sprzeczności z Konstytucją RP, innymi artykułami Kodeksu pracy oraz Ustawy o związkach zawodowych.
W trakcie rozprawy przesłuchano także Jacka Rosołowskiego, który potwierdził, że rozmawiał ze swoim kolegą i ostrzegał go, że ujawnienie istnienia związku w Almie poskutkuje zwolnieniem działacza z pracy. Jacek Rosołowski powiedział, ze on sam też ma sprawę, która toczy się w tym samym sądzie. Przyczyna zwolnienia go z pracy jest ta sama. Ponadto w zielonogórskim sądzie pracy toczy się jeszcze jedna sprawa działacza międzyzakładowej komisji IP, który też został zwolniony z tego samego powodu. Tym samym przewodniczący Lubuskiej Międzyzakładowej Komisji IP potwierdził, że niemożność założenia związku zawodowego, m.in. za sprawą wspomnianego artykułu Kodeksu pracy, stała się obowiązującą rzeczywistością.
Sprawa Piotra Krzyżaniaka, jeśli sąd przychyli się do argumentów związkowców i przywróci działacza do pracy, położy kres sytuacji, w której duża grupa pracowników nie może liczyć na skuteczną ochronę swoich praw przed sądami. Wprawdzie w Polsce nie ma prawa precedensowego, ale istnieje pewna praktyka orzecznictwa. W związku z tym inni pracownicy, dowiedziawszy się, że istnieje wykładnia, według której można domagać się przed sądem przywrócenia do pracy, chętniej będą podejmowali próby zakładania związków zawodowych.
Agata Nosal
Artykuł pochodzi ze strony Kancelarii Sprawiedliwości Społecznej
Etykiety