III Spotkanie Międzynarodowej Związkowej Sieci Solidarności i Walki w Madrycie
- Dział: Zagranica

W dniach 25-28 stycznia w miejscowości Escorial pod Madrytem delegacja Inicjatywy Pracowniczej uczestniczyła w Trzecim Spotkaniu Międzynarodowej Związkowej Sieci Solidarności i Walk zrzeszającej oddolne związki zawodowe i ruchy społeczne z całego świata. Konferencja zgromadziła ponad 220 uczestników i uczestniczek reprezentujących blisko 50 związków zawodowych, organizacji pro-pracowniczych oraz niezależnych mediów z ponad 20 państw. Najliczniej reprezentowane były Hiszpania, Brazylia, Francja, i Włochy. Wśród branż dominowały metalurgia, przemysł samochodowy, edukacja i transport publiczny.
Organizatorami konferencji były hiszpańska Powszechna Konfederacja Pracy (CGT), francuski związek Solidarni (Solidaires) oraz brazylijska Ludowo-Robotnicza Centrala "Koordynacja Walk" (CSP Conlutas). Związki te, chociaż wywodzą się z różnych politycznych tradycji, łączy oddolność (równość w związkowych szeregach, ograniczanie biurokracji), internacjonalizm (wymiana doświadczeń i wspólne kampanie ze związkami zawodowymi na całym świecie) oraz społeczne zaangażowanie poza zakładami pracy (walka o prawa kobiet i mniejszości seksualnych, sprzeciw wobec prywatyzacji publicznych dóbr i usług, sprzeciw wobec rasizmu i kolonializmu).
Madryckie spotkanie podzielone było na obrady w sesjach plenarnych oraz spotkania robocze. Na forum ogólnym przedstawiano poszczególne delegacje i efekty prac grup roboczych oraz debatowano nad dokumentami końcowymi całej konferencji. Grupy robocze podzielone były zarówno tematycznie (prawa kobiet, represje antyzwiązkowe, migracje, samorządność, antykolonializm), jak i branżowo (transport, edukacja, przemysł motoryzacyjny, służba zdrowia, telemarketing, handel i usługi, telekomunikacja).
Pierwszego dnia organizatorzy pokrótce przedstawili idee przyświecające Sieci: (1) wychodzenie z działalnością związkową poza zakłady pracy i zabieranie głosu na tematy społeczno-polityczne kształtujące byt pracowników i pracownic; (2) konieczność działania na poziomie międzynarodowym oraz (3) akcent na perspektywę globalną i zacieśnianie współpracy z organizacjami z krajów afrykańskich (których na spotkaniu było 14 z 10 państw). W tym kontekście zwracano uwagę na konieczność przeciwstawnia się nie tylko wyzyskowi w miejscu pracy, ale również szkodliwej działalności międzynarodowych korporacji oraz rządom reprezentującym ich interesy. Jak zaznaczono, globalne koncerny nie tylko wyzyskują pracowników i pracownice, ale również dewastują środowisko i zasoby naturalne na całym świecie.
Następnie prezentacji swoich organizacji i kluczowych konfliktów dokonały organizacje z USA, Chile, Maroka, Wielkiej Brytanii, Włoch, Sahary Zachodniej, Salwadoru, Wybrzeża Kości Słoniowej, Senegalu, Kolumbii, Francji, Kanady, Brazylii, Niemiec oraz autonomicznych regionów Hiszpanii: Kraju Basków i Galicji. Nie zabrakło również głosu przedstawiciela Inicjatywy Pracowniczej. W wystąpieniach przedstawiano polityczne konteksty działalności pracowniczej w poszczególnych krajach i regionach oraz kluczowe walki prowadzone przez związki zawodowe tworzące Sieć.
Szczególnie wyraźnie wybrzmiał sprzeciw wobec prywatyzacji. Delegat z Chile i delegatka z Włoch opowiedzieli o komercjalizacji szkolnictwa, masowych zwolnieniach w tym sektorze i przygotowaniach do strajków. O sprzeciwie wobec prywatyzacji transportu publicznego i zasobów naturalnych wspomnieli delegaci i delegatki z Włoch, Hiszpanii i Brazylii. Nie zabrakło również głosów w sprawie najbardziej wyzyskiwanej grupy pracowników i pracownic, czyli imigrantów i imigrantek. Do ich trudnego położenia nawiązali delegaci z USA i Włoch. Przedstawiciel włoskiego związku zawodowego SI COBAS zaznaczył, że imigranci i imigrantki stanowią 80% członków tej organizacji, co jego zdaniem świadczy o umiędzynarodowieniu ruchu pracowniczego. Z kolei temat masowej emigracji ze swojego kraju poruszył delegat z Salwadoru wskazując zarazem na zagrożenie ze strony obecnej antyimigranckiej polityki i retoryki władz USA, która dotyka szczególnie osoby z Ameryki Środkowej. Salwadorscy pracownicy i pracownice doświadczają również antypracowniczych reform prawa pracy narzuconych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Bank Światowy oraz zaakceptowanych przez obecny, "lewicowy" rząd. Problem antyspołecznych reform prawa pracy i cięć socjalnych wybrzmiał także w wystąpieniach delegatek z Brazylii. Nie zabrakło także dramatycznych głosów o masowym łamaniu praw człowieka i politycznych represjach, jakie mają miejsce w okupowanej przez Maroko Saharze Zachodniej i okupowanej przez Izrael Palestynie, a także dyskryminacji rdzennej ludności i zabójstwach działaczy związkowych w Kolumbii.
W dyskusjach na temat represji wobec ruchu pracowniczego najwięcej uwagi poświęcono atakom na prawo do zrzeszania się i prawo do strajku oraz niejawnym represjom za pośrednictwem kłamstw i manipulacji. Przykładowo, CSP Conlutas oprotestowywał inwestycje przygotowywane na mistrzostwa świata w piłce nożnej 2014 walcząc o jakość zatrudnienia na budowach i poprawę funkcjonowania transportu publicznego. Reakcją władz São Paulo na protesty były jednak masowe aresztowania i rozbijanie demonstracji związkowych przez policję. Z podobnymi problemami mierzyli się działacze i działaczki z praktycznie wszystkich związków obecnych na spotkaniu – jedną z konkluzji była deklaracja wymiany informacji o takich przykładach oraz organizowania międzynarodowych kampanii solidarnościowych w obronie praw i wolności związkowych.
Nasza delegacja, wspólnie z kolegami z komisji w Volkswagenie, wzięła także udział w spotkaniu branży motoryzacyjnej wspólnie z delegacjami z zakładów Volkswagena, Renault i SEATA z Hiszpanii, brazylijskich zakładów General Motors, francuskich fabryk grupy PSA, portugalskiego Volkswagena oraz włoskich fabryk Pirelli i podwykonawców FIATa. Wymiana doświadczeń zgromadzonych organizacji potwierdziła, że branża motoryzacyjna na całym świecie ma te same problemy: uelastycznianie czasu pracy, zatrudnianie na umowy czasowe i korzystanie z agencji pracy tymczasowej oraz wspieranie polityki firm przez „żółte związki zawodowe”. Efektem dyskusji w tej grupie roboczej było zainicjowanie regularnej wymiany informacji o sytuacji w branży motoryzacyjnej i konfliktach pracowniczych oraz wspólna rezolucja wyrażająca solidarność ze związkowcami padającymi ofiarami represji i wzywająca do mobilizacji w dniach 8 marca (Dzień Kobiet) i 28 kwietnia (Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych).
Spotkanie bez wątpienia zdominowała problematyka praw kobiet – zarówno w grupach roboczych, jak i na sesji plenarnej wszystkie osoby zabierające głos podkreślały, że jest to obecnie kluczowe pole walki dla bojowego ruchu związkowego. Co ważne, walka ta obejmuje nie tylko sprzeciw wobec praktyk szefów (takich jak dyskryminacja płacowa), ale dotyczy całego społeczeństwa (poprzez mobilizację na rzecz praw reprodukcyjnych takich jak antykoncepcja, aborcja czy powszechna, publiczna opieka nad dziećmi) i toczy się także wewnątrz ruchu związkowego (przez zwalczanie molestowania seksualnego, kultury maczystowskiej i przemocy wobec kobiet). Związki zawodowe tworzące Sieć zadeklarowały swoje poparcie dla Międzynarodowego Strajku Kobiet 8 marca i wiele z nich aktywnie włączyło się w przygotowanie akcji strajkowych zaplanowanych na ten dzień.
Spotkanie zakończyło się ustaleniem rezolucji mającej stanowić podstawę do wspólnych działań podejmowanych przez Sieć w przyszłości – jej punktem centralnym jest wizja ruchu związkowego który „stawia w skali globalnej opór (kapitalistom, władzom państwowym i ugodowym związkom zawodowym) aby – poprzez toczone walki – doprowadzić do zmiany społecznej.” Punktem docelowym ma być system „oparty na dobrach wspólnych, redystrybucji bogactwa pomiędzy tych i te, którzy i które je tworzą oraz prawach pracowniczych i zrównoważonym ekologicznie rozwoju”. Sieć chce więc łączyć walkę o bieżące interesy klasy pracującej (wyższe płace, lepsze warunki pracy, krótszy czas pracy) z dążeniem do zmian społecznych i nie ograniczać się tylko do żądań o charakterze ekonomicznym – końcowa rezolucja ze spotkania włącza do postulatów także takie kwestie jak prawo do dachu nad głową, prawo do ziemi, równość między kobietami i mężczyznami, antyrasizm, walkę z homofonią i ksenofobią oraz sprzeciw wobec kolonializmu i destrukcji środowiska naturalnego.
Bez wątpienia Sieć jest jedną z ciekawszych międzynarodowych inicjatyw związkowych, do udziału w której zostaliśmy i zostałyśmy zaproszeni i zaproszone. Udział w niej pozwala nam nie tylko na nawiązanie i wzmocnienie kontaktów branżowych w nowych obszarach naszego działania (motoryzacja, logistyka), ale także poszerzenie naszej perspektywy o walki, jakie toczone są w Ameryce Południowej, Afryce i na Bliskim Wschodzie. Z tych powodów dyskusja nad formalnym akcesem OZZ IP do sieci (na razie uczestniczyliśmy w obradach na prawach obserwatorów) powinna stać się jedną z ważniejszych kwestii jeśli chodzi o nasze zaangażowanie międzynarodowe.
Strona internetowa Sieci: www.laboursolidarity.org