Odwołanie spóźnione Sąd oddali, chyba że powód (pracownik) uprawdopodobni,  iż uchybienie terminowi nastąpiło bez jego winy (np. choroba).

Roszczenia majątkowe ze stosunku pracy np.: o wynagrodzenie, odprawę pieniężną, nagrodę jubileuszową itp. ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Roszczenia przedawnionego nie można dochodzić, chyba że pracodawca zrzeknie się korzystania z przedawnienia.

Powództwo o zasądzenie zostanie oddalone, jeżeli roszczenie jest przedawnione,   a pracodawca nie zrzekł się korzystania z zarzutu przedawnienia.

 Właściwość Sądu Pracy
Powództwo w sprawach ze stosunku pracy może być wytoczone bądź przed Sąd właściwości ogólnej pozwanego (Sąd w okręgu, którego pozwany ma siedzibę lub miejsce zamieszkania) lub przed Sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź też przed Sąd,  w  okręgu którego znajduje się zakład pracy.

Pozew
Kierujemy do właściwego Sądu na piśmie wskazując w nim:
- dokładny adres osoby wnoszącej pozew oraz pracodawcy,
- przytaczając żądania i okoliczności na jego udowodnienie,
- określając wartość przedmiotu sporu (jakiej kwoty dochodzimy).
 
Pozew można złożyć osobiście w Biurze Podawczym Sądu lub w Urzędzie Pocztowym (przesyłką poleconą) w ilości:

- 1 egzemplarz dla Sądu, a pozostałe w ilości uzależnionej od tego, czy pozwany jest jeden, czy więcej pracodawców.

Jeżeli pracownik pozywa jeden zakład pracy wystarczą trzy egzemplarze (w tym jeden jako kopia dla składającego pozew).

Pozew o roszczenia wynikające z umowy o pracę, jeśli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10 tys. złotych może być rozpoznawany w postępowaniu uproszczonym, co wymaga złożenia pozwu na urzędowym formularzu dostępnym w każdym sądzie rejonowym.
Pełnomocnictwo
 
Pełnomocnikiem pracownika może być adwokat, radca prawny, rodzice, małżonek, rodzeństwo, zstępni, osoby pozostające ze sobą w stosunku przysposobienia, przedstawiciel związku zawodowego, inspektor pracy albo inny pracownik zakładu pracy.
W przypadku ustanowienia pełnomocnika procesowego wszelkie pisma doręczane będą tylko pełnomocnikowi, nawet jeśli z wnioskiem o doręczenie wystąpi sama strona.
Opłaty sądowe
 
Pracownik dochodzący roszczenia do wysokości 50.000zł nie ma obowiązku uiszczania opłat sądowych. Gdy wartość przedmiotu sporu  przekracza 50.000zł  opłata wynosi 5% wartości sporu ( nie więcej jednak niż 100.000 zł) .

Od zażalenia, apelacji, skargi  kasacyjnej  i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia pobiera się opłatę podstawową w wysokości 30 zł.
 
 
 PAMIĘTAJMY
 
Strony i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadamiać Sąd o każdej zmianie swojego adresu zamieszkania. W razie zaniedbania tego obowiązku pismo sądowe zostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest Sądowi znany,

Pisma procesowe składamy z odpisami dla przeciwników procesowych, każdorazowo  
z powołaniem sygnatury akt sprawy,

Na posiedzeniu sądowym możemy składać oświadczenia, zadawać pytania świadkom i stronie przeciwnej,

4. Niestawiennictwo na rozprawie i brak w pozwie wniosku o rozpoznanie      sprawy pod nieobecność powoda skutkować może zawieszeniem postępowania

---

Kowalski idzie do sądu pracy

Jeśli niedotrzymanie umowy albo łamanie prawa przez pracodawcę jest bardzo wyraźne, ostatnią deską ratunku pozostaje zwrócenie się do sądu pracy w celu rozstrzygnięcia sporu między stronami.

Stosunki Kowalskiego pracodawcą nie zawsze układają się wzorowo. Zawiłości prawa pracy, trudna sytuacja finansowa czy wreszcie zła wola ze strony przedsiębiorstwa powodują, że Kowalski nie zawsze może liczyć na respektowanie swoich praw. Ostatnią deską ratunku pozostaje zwrócenie się do sądu pracy w celu rozstrzygnięcia sporu między stronami.

Na takie rozwiązanie nie łatwo się jednak Kowalskiemu zdecydować. Jeśli umowa o pracę z danym pracodawcą jeszcze trwa, a nieporozumienia dotyczą spraw błahych, mało kto podejmuje tak radykalne kroki. – Większość osób, które składają pozwy do sądu przeciwko swojemu pracodawcy, jest w okresie wypowiedzenia lub właśnie zakończyło karierę w swojej dotychczasowej firmie – mówi doradca personalny z firmy doradczej z Wrocławia – Ci, którzy są nadal zatrudnieni, nawet w przypadkach tak rażącego łamania praw pracowniczych, jak nie wypłacanie wynagrodzenia, starają się jakoś przetrwać i nie narażać pracodawcy.

Jeśli Kowalski nie może w żaden inny sposób wyegzekwować swoich praw, nie pozostaje mu nic innego, jak złożyć pozew do sądu pracy. Pozew musi zawierać przynajmniej następujące elementy:

imię i nazwisko autora pozwu

dane dotyczące pozywającego,

datę sporządzenia pozwu,

dokładną nazwę oraz adres firmy, która według pozywającego łamie jego prawa,

w miarę możliwości dokładny opis sytuacji, która zaistniała – według pozywającego – z winy pracodawcy,  

dokumenty, które mogłyby w obiektywny sposób potwierdzić zaistniałą sytuację, takie jak kserokopia rejestracji czasu pracy, umowy o pracę, listę nazwisk świadków i inne.

Pozew powinien być kierowany na adres „Sąd Rejonowy – Sąd Pracy” przypisany terytorialnie do miejsca zamieszkania Kowalskiego. Dobrze, jeśli poszkodowanego stać na adwokata – dodaje doradca personalny – Procedury formalne są dość skomplikowane i w sytuacji, gdy sąd nawet zdecyduje, że racja leży po stronie Kowalskiego, może mu być ciężko wyegzekwować należne świadczenia od pracodawcy.

Przykładem długiej drogi od złożenia pozwu do zakończenia sprawy jest sprawa Joanny, zatrudnionej od początku 2000 do maja 2002 w krakowskiej firmie budowlanej na stanowisku księgowej. W pierwszym roku jej pracy firma płaciła pracownikom regularnie. W połowie 2001 roku wypłaty zaczęły się opóźniać, ale nikt nie protestował. Wszyscy bali się pozostania bez pracy. W styczniu 2002 roku firma winna była już Joannie ponad 3000 zł, a jako wypłatę za grudzień dostała jedynie 250 zł. Złożyła pozew do rejonowego sądu w Krakowie. W firmie przepracowała do końca maja 2002 otrzymując już tylko miesięcznie po kilkaset złotych ze swojej pensji. Sąd co prawda po 4 miesiącach zasądził wypłatę przez pracodawcę zaległego wynagrodzenia wraz z odsetkami, ale firma nie zareagowała. Joanna na własną rękę udała się do komornika. Wyszło na jaw, że firma ma tak duże długi, iż nie ma szans na odzyskanie całości należnych Joannie pieniędzy.

Proces sądowy trwa przeciętnie od dwóch miesięcy do pół roku. Często na pierwszej rozprawie sąd zarządza uzupełnienie dokumentacji i zwykle przesyła powiadomienie stronie pozwanej (pracodawcy) o rozpoczętym postępowaniu sądowym. W tym czasie obie strony mogą jeszcze wnosić nowe fakty i informacje do sprawy.

Przepisów kodeksu pracy Kowalski nie powinien traktować zbyt jednostronnie, gdyż ich prawna interpretacja może się różnić od dosłownego brzmienia. Tak jest na przykład z art. 11, który mówi, że kandydat zgłaszający się do pracy nie może być dyskryminowany przez potencjalnego pracodawcę ze względu na płeć. Jednak znany jest przypadek jednego z urzędów pracy, który w 1998 roku ogłosił zapotrzebowanie na stanowisko gońca. Oferta nie zawierała żadnych szczególnych wymagań dla osób zainteresowanych tą praca. W zakresie czynności gońca leżało jednak dostarczanie pism osobom agresywnym lub pod wpływem alkoholu, a dodatkowo goniec miał wykonywać prace konserwatorskie. Z tego powodu zatrudniono na tym stanowisku mężczyznę. Umowę jednak szybko rozwiązano i Urząd Pracy znów ogłosił wakat na to stanowisko, precyzując jednak, ze chodzi o mężczyzn do 35 lat. Kobieta, która pozwała później Urząd Pracy do sądu, startowała w obu rekrutacjach i nie została przyjęta. Pozew uzasadniła tym, że nie została przyjęta na stanowisko gońca tylko dlatego, że nie jest mężczyzną. Sprawę przegrała, ponieważ pracodawca miał prawo wybrać najbardziej odpowiedniego pracownika.

Choć oddanie sprawy do sądu to ostateczność, doradcy personalni i prawnicy doradzają konsekwentne egzekwowanie swoich praw – Jeśli niedotrzymanie umowy albo łamanie prawa przez pracodawcę jest bardzo wyraźne, nie ma sensu pozostawać bezczynnym – przekonuje pracownik biura personalnego we Wrocławiu – To tylko przyzwyczaja pracodawcę do bezkarności za naruszanie podstawowych praw pracowniczych. Bezczynność psuje rynek pracy.

W każdym większym mieście, gdzie znajduje się Rejonowy Urzędu Pracy, można uzyskać bezpłatną poradę prawnika w sporach pomiędzy Kowalskim a pracodawcą. Także w lokalnych siedzibach Państwowej Inspekcji Pracy można zwrócić się o pomoc w egzekwowaniu praw pracownika.
Ja przeciwko aktualnemu zakładowi pracy o zapłatę.

Odpowiedź:
Pracodawca (jak każdy inny podmiot będący stroną w procesie) może domagać się zasądzenie od przeciwnika na jego rzecz kosztów procesu. Sąd jednak uczyni zadość temu żądaniu w zasadzie tylko w przypadku, gdy strona ta wygra proces. Jest to związane z brzmieniem art. 98 § 1 kodeksu postępowania cywilnego – strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie poniesione przezeń koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W skład kosztów podlegających zwrotowi wejść mogą np. wszelkie opłaty uiszczane od pism procesowych wnoszonych przez stronę, która wygrała proces, koszty dowodów przeprowadzonych w sprawie z inicjatywy tejże strony i przez nią opłacone oraz koszty zawodowego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego), jeżeli wygrywająca strona korzystała z jego pomocy w procesie. Jeżeli żądanie powoda zostanie uwzględnione w części, a w pozostałej części oddalone, sąd dokona stosunkowego rozdzielenia lub wzajemnego zniesienia kosztów, stosownie do tego, jaki procent kosztów poniosła każda ze stron oraz do tego, jaka część żądania powoda została uwzględniona (art. 100 k.p.c.) (Z tego powodu nie warto nadmiernie wyolbrzymiać swoich żądań w procesie, nawet jeśli są one słuszne co do zasady).

Od generalnej zasady z art. 98 § 1 k.p.c. przewidziane są pewne wyjątki – sąd może niekiedy obciążyć kosztami stronę, która wprawdzie wygrała proces, ale w jego toku zachowywała się niesumiennie lub rażąco niewłaściwie, wywołując powstanie niepotrzebnych kosztów – w szczególności poprzez uchylanie się od wyjaśnień, składanie wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajanie lub spóźnione powoływanie dowodów (art. 103 k.p.c.); ponadto, niekiedy sąd może ze względów słusznościowych odstąpić, w całości lub w części, od obciążania strony przegrywającej kosztami (art. 102 k.p.c.).

Zauważyć należy, że choć w sprawach z zakresu prawa pracy pracownik występujący jako powód jest zwolniony z opłat sądowych, nie zwalnia to go od obowiązku zwrotu kosztów wygrywającemu przeciwnikowi (art. 121 k.p.c.)

---

............ dnia ............ 200...... r.
 
Sąd Pracy - Sąd Rejonowy
w ................................
 
Powód:
.....................
(oznaczenie pracownika, adres)
wolne od opłat sądowych przeciwko
Pozwany:
...................
(oznaczenie pracodawcy, adres)
o przywrócenie do pracy i zapłatę ................... zł.
 
Pozew pracownika o przywrócenie do pracy lub zapłatę odszkodowania z powodu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 56 k.p.)
Od rozwiązania umowy o pracę z powodem dokonanego bez wypowiedzenia przez pozwanego pracodawcę w piśmie z dnia ...................... r. i rozwiązania stosunku pracy z dniem ................, zaskarżając to rozwiązanie w całości wnoszę pozew z wnioskami:

1. O orzeczenie w wyroku - przywraca się powoda do pracy u pozwanego pracodawcy na dotychczasowym stanowisku ...................... pracy przy zachowaniu dotychczasowych warunków pracy i płacy .........................

2. Zasądza się od pozwanego pracodawcy na rzecz powoda kwotę w wysokości ....................... zł (słownie: .................. zł) wraz z ustawowymi odsetkami zwłoki liczonymi od dnia zwłoki w zapłacie do dnia zapłaty.

3. O przysądzenie powodowi od pozwanego poniesionych kosztów postępowania wraz z (ewentualnymi) kosztami zastępstwa.
 
W odniesieniu do postępowania
4. O przeprowadzenie rozprawy w razie nieobecności powoda.
5. O wydanie wyroku zaocznego w razie zaistnienia przesłanek przewidzianych w art. 339 k.p.c.
6. O nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności wyrokowi wydanemu z uznania, wyrokowi zaocznemu i wyrokowi zasądzającemu w części nie przekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda.
7. Przeprowadzenie dowodów wymienionych poniżej.
 
Uzasadnienie
W pozwie powód, czyli pracownik, zaskarża rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia dokonane przez pracodawcę, i dochodzi przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach albo zapłaty odszkodowania bądź po przywróceniu do pracy dochodzi zapłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy za okres 1-3 miesięcy.
Podstawę prawną pozwu stanowi art. 56 k.p. i art. 45 § 2 i 3 k.p.; art. 187, 333 § 1, art. 339, 4772 § 1 i 2 k.p.c.
Podstawę faktyczną pozwu stanowi następujący stan faktyczny w tej sprawie:
............................................................................................................
 
(podpis powoda)
 
Załączniki:
1. Dokumentacja roszczenia.
2. Odpis pozwu z załącznikami dla pozwanego.