Artykuł ukazał się w nr 01/107 miesięcznika Le Monde Diplomatique - edycja polska (przedruk za zgodą redakcji).

Romans kapitalizmu z demokracją to fenomen kruchy, świeżej daty i ograniczony geograficznie. Nigdy by do niego zresztą nie doszło, gdyby nie dwa wieki walk społecznych. Demokratyczne aspiracje artykułowały się zawsze wbrew kapitalizmowi, a ich instytucjonalizacja oznaczała nałożenie mu kagańca. Dziś, gdy drogi kapitalizmu i demokracji znowu się rozchodzą ocalenie tej drugiej znowu zależy od społecznego oporu, którego ważnym ośrodkiem pozostają związki zawodowe.