Jako przedstawiciele i przedstawicielki związków zawodowych stanowczo protestujemy przeciwko nagminnej w Polsce praktyce zwalniania chronionych działaczy i działaczek związkowych. Zwolnienia te dotykają związkowców pracujących w różnych branżach; reprezentujących zarówno duże organizacje związkowe, jak i niewielkie, lokalne komisje. Zdarzają się zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym; w małych przedsiębiorstwach i międzynarodowych korporacjach. Przypadki te stanowią pogwałcenie ustawy o związkach zawodowych, jednak ze względu na zbyt słabą ochronę ustawową i brak realnych sankcji wobec pracodawców, prawo to regularnie jest łamane.

Pracodawcy decydują się na nielegalne zwolnienia, bo wiedzą, że bardzo skutecznie utrudniają one działalność związków na terenie zakładu pracy. Sprawy sądowe o przywrócenie do pracy ciągną się latami, pochłaniając czas i środki finansowe zakładowych Komisji. Zwolnieni związkowcy - liderzy prowadzonych z pracodawcą sporów, osoby artykułujące postulaty pracowników, zgłaszające nieprawidłowości, blokujące niekorzystne dla załogi zmiany w zasadach wynagradzania i organizacji pracy - mają utrudniony lub uniemożliwiony dostęp do zakładu pracy i nie mogą angażować się w bieżące działania. Pozostali członkowie związków są zastraszani. Represje, które spadają na działaczy związkowych odstraszają też innych pracowników i pracownice i zniechęcają do dołączania do związków zawodowych. Pracodawcy łamią prawo, bo czują się bezkarni. Jedyna sankcja, jaka może ich spotkać za niezgodne z prawem zwolnienie działacza związkowego to konieczność zapłaty wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy, co dla wielu pracodawców jest to niezauważalnym wydatkiem. Przy tak niskiej sankcji, nic nie powstrzymuje ich od sparaliżowania działalności zakładowych związków zawodowych.

Taki stan rzeczy sprawia, że zagwarantowane konstytucyjnie prawo do tworzenia związków zawodowych staje się puste. Bezprawne zwolnienie objętych ochroną związkowców sprawiają, że załoga traci de facto realną możliwość zbiorowego działania i wpływania na stosunki pracy. To zaś przekłada się na niski poziom uzwiązkowienia w Polsce (wg CBOS zaledwie w co trzecim zakładzie działa organizacja związkowa), a pośrednio także na niewielką liczbę zawartych układów zbiorowych pracy, niskie płace i długi czas pracy. Brak realnej ochrony związkowej wpływa więc negatywnie na całokształt stosunków pracy w Polsce. 

Dlatego domagamy się realnej ochrony związkowców i związkowczyń przed represjami ze strony pracodawcy. Wzywamy przedstawicieli i przedstawicielki wszystkich ugrupowań politycznych, a także rządu do podjęcia działań na rzecz wprowadzenia takich zmian prawnych i administracyjnych, które zapewnią tę ochronę, a tym samym umożliwią związkom zawodowym normalne funkcjonowanie.

Domagamy się również, by wszystkie projekty dotyczące działalności związków zawodowych były przygotowywane w sposób transparentny i na każdym etapie konsultowane z przedstawicielami i przedstawicielkami związków. Nie zgadzamy się, by istotne dla naszej działalności rozwiązania legislacyjne były tworzone bez naszego udziału.
 
Wolny Związek Zawodowy Sierpień 80
Niezależny Związek Zawodowy Pracowników mBank S.A.
NSZZ „Solidarność” w Genpact PL
OPZZ „Konfederacja Pracy”
OZZ Inicjatywa Pracownicza