Oświadczenie w sprawie zwolnienia Pawła Matusza przez Fundację Bęc Zmiana
- Dział: Działania ogólnopolskie
W sieciach społecznościowych ukazało się publiczne oświadczenie Fundacji Bęc Zmiana dotyczące zwolnienia Pawła Matusza, który był pracownikiem tej Fundacji. Jako Komisja zrzeszająca osoby pracujące w organizacjach pozarządowych chcemy odnieść się do oświadczenia Fundacji. Uważamy, że padają w nim poglądy, przeciwko którym organizujemy się w komisji NGO Związku Zawodowego Inicjatywy Pracowniczej.
Komisja Pracujących w Organizacjach Pozarządowych Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Inicjatywa Pracownicza powstała w ramach niezgody na praktyki polegające na traktowaniu organizacji pozarządowych jako podmiotów, w których nie występuje ani relacja pracodawca-pracownik ani związane z tą relacją konflikty i często antagonistyczne interesy obu stron. Uważamy, że każda instytucja, w której świadczona jest praca najemna pełni rolę pracodawcy i jako taka jest zobowiązana do przestrzegania kodeksu pracy. Organizacje pozarządowe nie są tutaj wyjątkiem.
Dlatego zdecydowanie nie zgadzamy się ze stwierdzeniem, że Fundacja Bęc Zmiana nie jest pracodawcą, ponieważ jest zależna od konkursów grantowych. Każdy pracodawca, nie tylko Fundacja Bęc Zmiana, działa w określonym kontekście prawno-finansowym i pozostaje w zależności od swojego otoczenia. Zgodnie z logiką występującą w oświadczeniu Fundacji Bęc Zmiana każdy pracodawca w firmie prywatnej też mógłby stwierdzić, że nie jest pracodawcą i nie stać go na kodeksowe traktowanie pracowników i pracownic, ponieważ jego firma jest zależna od swoich klientów, którzy nie płacą wystarczająco dużo, aby firma mogła spełniać „wygórowane” wymogi Kodeksu Pracy.
Nie kwestionujemy znacznego wkładu Fundacji Bęc Zmiana w działania na rzecz odważnej, krytycznej refleksji nad otaczającą nas rzeczywistością. Uważamy jednak, że właśnie świadomość tego dorobku powinna w szczególny sposób wyczulać Fundację na spójność pomiędzy działaniami zewnętrznymi a swoimi wewnętrznymi praktykami. W przeciwnym razie łatwo narazić się na zarzut hipokryzji.
Nasza Komisja zebrała szereg świadectw pracownic i pracowników NGO, którzy boleśnie odczuwają przepaść pomiędzy szczytnymi ideałami swoich organizacji a codziennymi praktykami rodem z brutalnego kapitalizmu: mobbing, zarządzanie poprzez strach, wyniszczająca rywalizacja, cyniczne wykorzystywanie bezpłatnej pracy wolontariuszy_szek czy „zwykłe“ łamanie kodeksu pracy – wszystko to nie omija organizacji pozarządowych. Ważne jest, aby w takich sytuacjach umieć okazać empatię i solidarność ze słabszymi. Jeśli zamiast tego nawołujemy do zrozumienia pracodawcy, to wpisujemy się w logikę propagandystów panującego systemu, który zawsze nawołuje do empatii i solidarności z silniejszymi.
Potrzebne zmiany systemowe, postulowane przez Fundację Bęc Zmiana, a polegające na innym modelu finansowania organizacji pozarządowych, są jednym z naszych postulatów. Wiemy jednak, że będą możliwe dzięki presji wywieranej oddolnie. Presji, której katalizatorem może stać się sprawa Pawła Matusza.
Chcemy również podkreślić, że zwalniany pracownik jest zawsze w pozycji słabszej, psychologicznie i finansowo bardzo trudnej i upublicznienie swojej sytuacji jest zwykle jedyną bronią. Dlatego zdecydowanie sprzeciwiamy się stawianiu Pawłowi zarzutu, że sprawę zdecydował się ujawnić. Zakład pracy i tak jest już miejscem publicznym. Co więcej, za pośrednictwem niniejszego oświadczenia wzywamy wszystkie osoby, które czują się w swoich organizacjach źle, które zostały poddane różnego rodzaju dyskryminacyjnym praktykom, aby ujawniały i upubliczniały swoją sytuację. Oferujemy pomoc i wsparcie: komisjango[at]ozzip.pl.
Informujemy też, że jesteśmy w kontakcie z Pawłem i planujemy wspólnie dalsze działania.
Komisja Pracujących w Organizacjach Pozarządowych
przy Ogólnopolskim Związku Zawodowym Inicjatywa Pracownicza