Artykuł ukazał się w pierwszym numerze "Ponad Granicami" [LINK] - dodatku do 50 numeru Biuletynu Inicjatywy Pracowniczej.

Z polskiej perspektywy, historia ruchu związkowego w Palestynie i Izraelu może być zarówno ostrzeżeniem, jak i inspiracją. Ostrzeżeniem przed zgubnymi skutkami poddania się nastrojom nacjonalistycznym i inspiracją do przełamywania podziałów religijnych i narodowościowych w oparciu o interes klasowy i sprzeciw wobec kapitalizmu, rasizmu oraz polityk kolonialnych. Stosunki pracy w Izraelu i na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych są bowiem ciągle determinowane przez takie czynniki jak: wojskowa okupacja, kolonialna ekspansja Izraela czy anty-arabski rasizm. Walka o prawa pracownicze z konieczności łączy się więc tam z walką o równe prawa obywatelskie czy sprzeciwem wobec militarnej okupacji.

Rok 1968 jest na zachodzie symbolem buntu przeciwko skostniałemu kapitalizmowi i przywilejom elit bogacącym się na powojennym rozwoju gospodarczym. W Europie Wschodniej kojarzy się ze zrywem przeciwko socjalistycznym z nazwy i autorytarnym w praktyce reżimom. W Polsce, choć również kontestowano wówczas lojalne wobec Moskwy władze, polityczne znaczenie 1968 roku miało także mroczny wymiar. Była nim czystka etniczna - zgodnie z definicją Komisji Praw Człowieka ONZ tak właśnie należy określić wydarzenie z marca 1968 -  dokonana w wyniku dojścia do wielkich wpływów skrajnie prawicowej, antysemickiej frakcji PZPR. Ten neo-endecki nurt w łonie Partii symbolicznie i fizycznie domknął dzieła zniszczenia życia żydowskiego w Polsce. Zniszczenie to zostało zapoczątkowane przez antysemityzm polskich elit, przedwojenne pogromy i systemową dyskryminację w II RP, a osiągnęło swoje apogeum w czasach Zagłady dokonanej przez nazistowskich okupantów przy wsparciu lub bierności dużej części polskiego społeczeństwa, objęło wszystkie klasy społeczne. W marcu 1968 z Polski wygnano nie tylko przedstawicieli i przedstawicielki żydowskich elit, jak przedstawiają to współcześni polscy antysemici i antysemitki. Nie był to także wyłącznie efekt "rozgrywek w aparacie władzy". W obronie wypędzanych manifestowali nie tylko ludzie kultury i nauki, ale też tysiące robotników oraz robotnic.