W numerze:

KOMENTARZ REDAKCJI:
– Mamy wszelkie powody aby protestować

Z ŻYCIA ZWIĄZKU:
– Zjazd Roboczy Inicjatywy Pracowniczej
– Feminizm socjalny, nie liberalny!
– Socjalny Kongres Kobiet - postulaty
– 100 złotych to za mało - protesty pracownic i pracowników poznańskich instytucji miejskich
– W Volkswagenie jest wiele problemów, o których się nie mówi - wywiad z KZ w Volskwagen Poznań
– W Bydgoszczy wywalczyliśmy podwyżki w miejskich wodociągach 
– Inicjatywa Pracownicza w 2017 roku
– Czarny piątek - relacja ze strajków i protestów pracowników i pracownic Amazona w Europie
– Żadnych nagród za wyzysk - relacja z akcji "Feedback dla Bezosa"
– Inicjatywa Pracownicza w Danfoss Poland
– Blokada elektrowni i kopalni w Bełchatowie
– PrywARTyzacja - relacja z międzynarodowej branżowej konferencji sektora kultury

ZE ŚWIATA PRACY:
– Protest rodziców, opiekunów i opiekunek oraz osób niepełnosprawnych
– Reforma prawa pracy - trudniejsze strajki, większa elastyczność i koniec demokracji związkowej
– Strajki i protesty pracownicze w Polsce w pierwszej połowie 2017 r.
– Protest lekarzy rezydentów i lekarek rezydentek

DODATEK LOKATORSKI:
– Podsumowanie działań Wielkopolskiego Stowarzyszenia Lokatorów za 2017 rok
– Lublin - jak spółka odpowiedzialna za eksmisje broni swojego dobrego imienia?
– Warszawa - fikcja tanich mieszkań i walka WSL o ogrzewanie kamienic komunalnych

PUBLICYSTYKA:
– Co z tą emeryturą? - Kornelia Piotrowska, Maria Malinowska
– Ciąża w czasach prekariatu - Magdalena Chustecka
– Nie ma co liczyć na łaskę władzy - Jarosław Urbański
– Głośniej o tej reformie - Jakub Grzegorczyk

HISTORIA:
– Marzec 68' - nacjonalizm w służbie władzy
– Stanowisko warszawskich komisji OZZ IP w sprawie 50. rocznicy Marca 68'

KULTURA:
– Anarchistyczny Festiwal Filmowy

ZAGRANICA:
– "Dla bojowego ruchu związkowego nie ma granic" - III spotkanie Międzynarodowej Związkowej Sieci Solidarności i Walk
– Strajk w Volskwagenie w Bratysławie (Słowacja)
– Niemcy: krótszy czas pracy w przemyśle
– Sukces barcelońskich portowców

- Opór operatorów żurawi w słoweńskim porcie Koper

- RPA: Strajki w obronie prawa do strajku

Międzynarodowy Dzień Kobiet – obchodzony 8 marca – w swoich początkach upamiętniał demonstracje amerykańskich robotnic, które w 1908 roku domagały się praw pracowniczych i prawa głosu, występując pod hasłem „chleba i róż“. Chcemy kontynuować tę tradycję i dlatego apelujemy do  wszystkich członkiń i członków związku oraz osób wspierających Inicjatywę Pracowniczą o udział w inicjatywach organizowanych w związku z Międzynarodowym Dniem Kobiet: Socjalnym Kongresie Kobiet w Poznaniu (3 marca), XIX Warszawskiej Manifie (4 marca) oraz Międzynarodowym Strajku Kobiet (8 marca).

8 marca – Dzień Kobiet – w swoich początkach upamiętniał demonstracje amerykańskich robotnic, które w 1908 roku domagały się praw pracowniczych i prawa głosu, występując pod hasłem „chleba i róż“. Chcemy kontynuować tę tradycję.

3 marca organizujemy Socjalny Kongres Kobiet – pracownic, lokatorek, matek, bez względu na miejsce zamieszkania czy wiek. Chcemy rozmawiać o wspólnych doświadczeniach i potrzebach. O tym jak się bronić przed pracą, która zmienia nasze życie w koszmar, przed drożyzną, która zmusza nas do jeszcze cięższej pracy, przed politykami i szefami, którzy ignorują nasze potrzeby.

Żądamy podwyżek płac i stabilnego zatrudnienia bez względu na to, czy pracujemy w fabryce, instytucji kultury, żłobku czy w markecie. Żądamy opłacania pracy, którą musimy wykonywać za darmo we własnych gospodarstwach domowych. Żądamy skrócenia długości dnia roboczego, co oznacza więcej czasu wolnego dla nas i naszych bliskich. Zakończenia eksmisji i powszechnego dostępu do mieszkań, w których nie będziemy zamarzały zimą. Rozwoju publicznych instytucji opiekuńczych dla dzieci i osób starszych. Darmowej komunikacji miejskiej i nieograniczonego dostępu do opieki medycznej. 

Mamy dosyć bycia tanią siłą roboczą. Mamy dosyć pełnienia funkcji darmowego zaplecza socjalnego w efekcie wprowadzania kolejnych cięć i restrukturyzacji. Nie będziemy pokornie przyjmować kolejnych obciążeń pod pretekstem służby krajowi, biznesowi czy rodzinie. Jeżeli wymówimy pracę w fabrykach, szpitalach, instytucjach kultury i opieki, jeżeli przestaniemy zapewniać za pół darmo posiłki czy opiekę, to cała gospodarka stanie w miejscu. Chcemy rozmawiać o praktycznym znaczeniu tego faktu. O tym, jak przeciwdziałać codziennemu wyzyskowi. Musimy się wzajemnie inspirować do działania i zdobywać siłę, aby walczyć o godne życie dla wszystkich, a nie tylko dla bogatych.

Od dwóch lat liberałowie, którzy utracili władzę, próbują wykorzystywać niezadowolenie kobiet, aby ponownie zdobyć poparcie społeczne. Głosowanie nad projektem “Ratujmy Kobiety” dobitnie potwierdziło, ile warta jest liberalna opozycja. Nie potrzebujemy polityków i polityczek. Hasło “władza jest kobietą” to fałsz. Czy nasza sytuacja uległa zmianie od kiedy w parlamencie pojawiło się więcej kobiet? Czy nasze płace są wyższe, kiedy to kierowniczki a nie kierownicy nadzorują naszą pracę? Co jest przyczyną niskich płac kobiet, cięć zabezpieczeń społecznych, zakazu aborcji – brak kobiet u władzy czy system gospodarczy, który działa tylko dzięki utrzymywaniu nierówności społecznych. Czy ludzie sprawujący kontrolę nad instytucjami władzy, które od wieków ograniczają wolność kobiet, mogą nas wyzwolić i doprowadzić do zniesienia nierówności społecznych?

Grupy inicjatywne:

Ogólnopolski Związek Zawodowy Inicjatywa Pracownicza
Wielkopolskie Stowarzyszenie Lokatorów
Warszawskie Stowarzyszenie Lokatorów


Program

11:00-11:10 Przywitanie

11:10-13:00 I część - kim jesteśmy, jak działamy, czego oczekujemy

Nie jesteśmy przedstawicielkami biznesu, czy polityki. Nie chcemy występować w roli ekspertek, liderek czy businesswomen. Działamy w związkach zawodowych, stowarzyszeniach lokatorskich i innych grupach walczących z wyzyskiem, biedą i brakiem wpływu na otaczającą nas rzeczywistość. Kongres ma być otwartą przestrzenią umożliwiającą zabranie głosu i wymianę doświadczeń niezależnie od pozycji społecznej osób w nim uczestniczących. Zamiast typowego panelu proponujemy otwartą dyskusję o problemach, z którymi borykamy się w naszych miejscach pracy i w miejscach zamieszkania. Chcemy przedyskutować, na jakie przeszkody organizacyjne natrafiamy w codziennej działalności i o co musimy walczyć.

13:00-13:30 Przerwa

13:30-15:00 II część - nasze plany, jak je realizować, dyskusja nad dotychczasowymi formami protestu.

W drugiej części spotkania będziemy rozmawiać o tym, w jaki sposób rozwijać mobilizacje o wyższe płace czy tanie mieszkalnictwo komunalne. Zastanowimy się jakie postulaty są dla nas najważniejsze oraz jak je realizować. Przedyskutujemy także nasz stosunek do mobilizacji środowisk liberalnych czy wyborów samorządowych. W oparciu o jakie priorytety, zasady i idee budować ruchy społeczne, jakie strategie na teraz i na jutro są właściwe.

15:00-15:15 Przerwa

15:15-16:00 Podsumowanie oraz przedstawienie listy postulatów


W trakcie dyskusji głos zabiorą m.in.:

•Renata Stolarska (Inicjatywa Pracownicza przy Teatrze Ósmego Dnia)
•Justyna Kurzawska, Agnieszka Zakrzewska-Matuszak, Katarzyna Korcz (Inicjatywa Pracownicza przy żłobkach publicznych)
•Renata Bernas, Kornelia Piotrowska, Karolina Skrzypczak (Wielkopolskie Stowarzyszenie Lokatorów)
•Dorota Grobelna, Sylwia Czubała (pracownice sektora kultury)
•Katarzyna Górna (Komisja Pracowników Sztuki)
•Przedstawicielki Warszawskiego Stowarzyszenie Lokatorów
•Przedstawicielki Inicjatywy Pracowniczej przy Centrum Kultury Zamek
•Przedstawicielki Inicjatywy Pracowniczej przy Amazon Polska 


Zapraszamy wszystkich do aktywnego udziału w dyskusji. Poniżej przygotowaliśmy pomocnicze pytania przybliżające na jakich kwestiach chcemy się skoncentrować. 


I część 

1. Gdzie pracujesz/mieszkasz/ czy należysz do jakiejś grupy (związek zawodowy, stowarzyszenie, grupa nieformalna itp.)?

2. Czy wszystkie potrzeby twoje i twoich bliskich są zapewnione? Jakie problemy napotykasz w miejscu pracy, zamieszkania lub innym? (wysokie czynsze, brak ogrzewania, za długi czas pracy i zbyt duże obciążenie obowiązkami domowymi, problem z dojazdami, problem z pogodzeniem życia prywatnego z pracą, niskie płace, brak infrastruktury opiekuńczej dla dzieci oraz osób niepełnosprawnych i starszych, brak odpowiednich zabezpieczeń socjalnych, drożyzna, wykorzystywanie i brak tolerancji w stosunku do osób trans lub narodowości itd.)?

3. Jakie działania podjęliście do tej pory i jakie podejmujecie obecnie, jak je oceniacie (poprzez związek zawodowy, naciski na miasto, negocjacje, wejście w spór zbiorowy, groźby strajku, manifestacje i pikiety, samoobniżkę czynszów, blokady eksmisji, procesy sądowe, regularne opracowywanie materiałów na dany temat, naciski na zmianę regulacji prawnych itd.)?

II część 

4. Jakie konkretnie macie postulaty,  z czego one wynikają i w jaki sposób argumentujecie ich zasadność (wyższe płace, niższe czynsze, wynagrodzenie za pracę domową, skrócenie czasu pracy, zmiana poszczególnych regulacji prawnych, np. dotyczących zwolnienia z pracy ze względu na opiekę na dziecko, więcej miejsc w żłobkach i przedszkolach, rozwój stołówek szkolonych i zajęć poza lekcyjnych, dłuższe urlopy, rozwój mieszkalnictwa komunalnego, przyłączenie mieszkań komunalnych do cieplików, obniżenie opłat za energię itd.)

5. Jakie przeszkody organizacyjne napotykacie podejmując działania na rzecz waszych postulatów? (brak świeżych pomysłów i nowych narzędzi, ignorancja władz, przeciąganie dyskusji i negocjacji przez władze/urzędy/szefów, represje, brak czasu, za długie godziny pracy, podziały wśród mieszkańców oraz wśród pracowników, przeciągające się procesy sadowe, niekorzystne regulacje prawne, zmęczenie i wypalenie, brak interakcji i kontaktów z innymi grupami oraz małe zainteresowanie oraz wsparcie ze strony innych środowisk itd.)?

6. w jaki sposób usprawnić wasze działania? czy w ich rozwoju może pomóc koalicja różnych grup (m.in pracownic i lokatorek) walczących o poprawę jakości naszego życia?

W niedzielę 5 marca w całym kraju odbędą się demonstracje feministyczne przeciwko przemocy władzy. Trzy dni później – w środę 8 marca – w ponad 40 państwach na całym świecie organizowany jest Międzynarodowy Strajk Kobiet. Inicjatywa Pracownicza wspiera obie te mobilizacje. Zachęcamy wszystkie członkinie i członków związku do aktywnego udziału w protestach w obronie praw kobiet. Poniżej znajdziecie informacje o wydarzeniach, w których udział zadeklarowały komisje naszego związku oraz materiały informacyjne do pobrania.

„Wszystkie koła staną nieruchomo, jeśli tego zechcemy” jak mówi stara robotnicza piosenka. Strajk ma przede wszystkim pokazać, kto wprawia w ruch całą machinę gospodarki i że bynajmniej nie są to finansiści i ministrowie. Strajk Kobiet ma pokazać, że gospodarka wprawiana jest w ruch przez opiekuńczą pracę wykonywaną głównie przez kobiety, bez której niemożliwe byłby wszystkie inne formy produkcji. Ponad 40. lat temu (opiekuńczy) strajk kobiet stał się jednym z głównych politycznych postulatów części ruchu feministycznego.

Związkowczynie z Inicjatywy Pracowniczej mówią o tym, dlaczego popierają Ogólnopolski Strajk Kobiet:

Wzywamy wszystkie pracownice i pracowników do udziału w Ogólnopolskim Strajku Kobiet 3 października 2016 r. przeciwko zaostrzeniu ustawy aborcyjnej.

Całkowity zakaz aborcji pozbawia kobiety kontroli nad własną płodnością. W ten sposób zmusza się je do wykonywania darmowej pracy związanej z opieką nad nieplanowanym potomstwem. Zakaz uderza więc w najbiedniejsze warstwy społeczne, które mają ograniczony dostęp do środków utrzymania, nie wspominając o funduszach na opłacenie „nielegalnej” aborcji. Dla kobiet prawdziwy wybór nie oznacza jedynie prawa do aborcji. Wraz z kontrolą własnej płodności domagamy się możliwości utrzymania siebie i dzieci. To natomiast wiąże się ze wzrostem wydatków na służbę zdrowia, oświatę, emerytury, transport i ze zwiększeniem dostępności mieszkań. Politycy zakazując aborcji, pogarszają położenie ludzi pracy, niezależnie od ich płci. Dostęp do aborcji nie jest tylko „sprawą kobiecą”, lecz polem walki z wyzyskiem toczonej przez kobiety i mężczyzn.

W poniedziałek 3 października w całej Polsce odbędzie się Ogólnopolski Strajk Kobiet - seria akcji protestacyjnych przeciwko planowanemu zaostrzeniu ustawy o przerywaniu ciąży. Organizatorzy i organizatorki apelują do wszystkich kobiet o nie przychodzenie do pracy tego dnia i udział w akcjach protestacyjnych. OZZ Inicjatywa Pracownicza popiera strajk i apeluje do wszystkich członków i członkiń związku o aktywny udział w poniedziałkowych protestach. Nasz związek konsekwentnie wypowiadał się przeciwko zakazowi aborcji i brał udział w demonstracjach i pikietach w obronie praw kobiet. Teraz zachęcamy do połączenia walk, jakie toczymy w naszych miejscach pracy z walką o prawo kobiet do decydowania o własnych ciałach.

[przeczytaj stanowisko Komisji Krajowej "Strajk kobiet teraz!"] [strona akcji Ogólnopolski Strajk Kobiet]

Przemówienie wygłoszone na warszawskiej XII „Manifie przez Martynę Łysakiewicz z Komisji Pracujących w Organizacjach Pozarządowych OZZ IP.

8 marca 1908 r. ulicami Nowego Jorku przeszedł marsz 15 tys. robotnic, które domagały się praw politycznych i ekonomicznych dla kobiet. Zainspirowane tym wydarzeniem pracownice zakładów odzieżowych (głównie imigrantki) rozpoczęły trzymiesięczny strajk przeciwko wyzyskującym je właścicielom fabryk. Dwa lata później, również na początku marca, 130 kobiet zginęło w pożarze nowojorskiej fabryki, ponieważ były tam trzymane pod kluczem i nie miały szans na ucieczkę przed ogniem. Te wydarzenia spowodowały, że w 1910 r. Międzynarodówka Socjalistyczna w Kopenhadze ustanowiła 8 marca Międzynarodowym Dniem Kobiet, który służyć miał krzewieniu idei praw kobiet oraz budowaniu społecznego wsparcia dla walki o równouprawnienie i sprawiedliwość społeczną.

Jak co roku w wielu miastach Polski i na świecie w dniu 8 marca odbędą się demonstracje z okazji Dnia Kobiet. Po raz pierwszy 8 marca maszerowało 15 tys. robotnic w 1908 r. w Nowym Jorku, domagając się praw politycznych i ekonomicznych dla kobiet. W tym roku Manify organizowane są przez różne organizacje feministyczne, popierane przez inne ruchy społeczne i pracownicze, którym bliskie są ideały równości kobiet i mężczyzn. Inicjatywa Pracownicza jest pośród nich.

Reprodukcja – słowo mające dwa znaczenia, jedno potoczne, dotyczące odnowy pokoleniowej społeczeństwa przez powołanie do życia następnej generacji osobników naszego gatunku i drugie, rozwijane przez krytyczną myśl społeczną a oznaczające również wszelkie inne czynności, które zatrudnieni i ich rodziny muszą wykonać, aby utrzymać i przysposobić siłę roboczą do następnych dni, miesięcy, lat pracy na rzecz posiadaczy. W tym są takie czynności jak przemieszczanie się, odżywianie, ubranie, opieka, wypoczynek, kształcenie, wychowanie, relaks, odreagowanie, zaopatrzenie, utrzymanie czystości, seks, rodzenie dzieci, poszukiwanie pracy, leczenie itd. Zjawisko to rozpoznane jako fabryka społeczna zagarnia większość aspektów naszego życia, które dzieją się poza naszym „oficjalnym” miejscem pracy. Wtłacza je w mechanizm, który sprawia, że wszystkie te codzienne czynności mają służyć większej gotowości siły pracowniczej do bardziej wydajnej pracy przy przerzuceniu kosztów utrzymania tej gotowości na barki pracowników i ich rodzin. A w szczególności na barki kobiet – partnerek, żon, matek, sióstr, babek i wszystkich tych pracujących w sfeminizowanych zawodach o niskiej płacy jak żłobianki, nauczycielki, kucharki, pielęgniarki, pokojówki, ekspedientki, barmanki, kelnerki itd.

Wywiad z pracownicami KWK "Sośnica-Makuszowy" i KWK "Pokój" przeprowadzony przez Zofię Nawrocką z Warszawskiej Komisji Środowiskowej OZZ Inicjatywa Pracownicza. Przedruk za portalem Codziennik Feministyczny.

Kiedy pod ziemią wciąż trwa protest górników przeciw planowanej likwidacji ich miejsc pracy, pracujące w kopalniach kobiety zorganizowały się, by w poniedziałek 12 stycznia przyjechać do Warszawy i przekazać prezydentowi swój głos sprzeciwu. Początkowo mówiono, że spotkają się z B. Komorowskim w Pałacu Prezydenckim, potem pojawiła się informacja, że idą do jego kancelarii na Wiejską. Ponieważ prezydent wymówił się spotkaniem sztabu antykryzysowego, górniczki miały zostać przyjęte przez jego żonę. Między sobą mówiły: bez urazy, ale jednak przyjechałyśmy do prezydenta.

Od 2003 r. Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu zaczął zlecać firmom zewnętrznym wykonywanie części prac podstawowych. Obecnie 60 proc. pracowników pionu technicznego zatrudnionych jest przez podwykonawców. To głównie ich kosztem uniwersytet tnie wydatki związane z utrzymaniem własnej infrastruktury. System podwykonawstwa na polskich uniwersytetach jest wprowadzany już od kilku lat - głośno było w 2009 r. o grupowych zwolnieniach personelu na UMCS w Lublinie i działaniach protestacyjnych (zobacz film na ten temat pt. "Niewidzialne kobiety").

Poniżej przedstawiamy rozmowę z dwoma pracownicami personelu sprzątającego Wydział Nauk Społecznych. Uniwersytet jest miejscem ich pracy od wielu lat, ich codzienne wysiłki umożliwiają funkcjonowanie tej instytucji. Przy okazji dokonywanych co jakiś cas przetargów zmienia się jednak ich formalny pracodawca, a wraz z nim umowy i warunki pracy. Od grudnia zeszłego roku kobiety zatrudnione były przez spółkę FMD Marcin Działowski (choć formalnie umowę podpisały z firmą z Londynu, której prezesem był również Marcin Działowski). Podczas rozmowy zwracają uwagę na pogarszające się warunki pracy, rosnące obciążenienie obowiązkami oraz codzienną kontrolę zarówno ze strony formalnego pracodawcy-podwykonawcy, jak i uniwersyteckiej administracji.