My, niżej podpisani przedstawiciele i przedstawicielki świata nauki, kultury i mediów, chcemy wyrazić nasze najgłębsze zaniepokojenie tym, w jaki sposób państwo tureckie potraktowało przedstawicieli i przedstawicielki świata nauki, którzy i które zaprotestowali przeciwko okrucieństwom popełnianym na narodzie kurdyjskim.

Jeden z największych pracodawców we Wrocławiu, Uniwersytet Wrocławski, zamierza zlecić realizację zadań związanych z obsługą portierni firmie zewnętrznej. Już teraz większość prac związanych z ochroną i sprzątaniem budynków Uniwersytetu jest outsourcowana. W ten sposób uczelnia chce zaoszczędzić kosztem najmniej zarabiających pracowników

Rozmowa z Mikołajem Andrzejewskim, Martą Senk, Remigiuszem Stępakiem oraz Bartoszem Ślosarskim z nieformalnej, niedawno powołanej grupy Porozumienie Akademickie, zrzeszającej w swych szeregach studentów/ki i doktorantki/ów uczelni poznańskich

Jak - Waszym zdaniem - obecnie wygląda kondycja uniwersytetu i jak można scharakteryzować położenie socjalne studentów?

Na początku chcielibyśmy podkreślić, iż uniwersytet nie jest instytucją działającą poza obrębem systemu społeczno - ekonomicznego, a wręcz odwrotnie – uniwersytet powoli, ale konsekwentnie zmienia się w instytucję działającą dla zysku i wprzęgniętą w struktury gospodarki kapitalistycznej. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego - Lena Kolarska-Bobińska - jasno mówiła o odpowiedzi uczelni na kryzys, którą miałaby być konsolidacja ośrodków naukowych oraz prowadzenie przez uczelniane związki partnerskie działalności gospodarczej.

27 czerwca w klubokawiarni ‘Zemsta’ odbyła się dyskusja ‘Róbmy strajk – na uniwersytecie!’. Pretekstem do spotkania był opublikowany kilkanaście dni wcześniej na łamach Gazety Wyborczej tekst prof. Piotra Piotrowskiego pt. ‘Róbmy strajk, profesorowie’, a także bieżące szeroko dyskutowane wydarzenia związane z odpłatnością za drugi kierunek studiów i brak przestrzegania praw pracowniczych przez podwykonawcę UAM.

Rozmowę, której gościem był prof. Piotrowski poprowadzili przedstawiciele Porozumienia Akademickiego oraz związku zawodowego Inicjatywa Pracownicza.

Oboje pod koniec czerwca otrzymaliśmy list z Manifestem Otwartej Akademii, z prośbą o poparcie. Czytamy w nim, że autorzy i autorki manifestu z niepokojem obserwują, „że państwo polskie nie potrafi przeciwstawić się ideologicznemu fanatyzmowi, który próbuje zawłaszczyć coraz więcej sfer naszego życia prywatnego i publicznego. W naszym kraju rosną napięcia, następuje wzrost werbalnej, a w skrajnych przypadkach także fizycznej agresji, której miejscem jest nie tylko ulica, lecz również sala uniwersytecka.” W jednym z ostatnich akapitów dokumentu jego sygnatariusze (głównie na tym etapie związani z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu – UAM) wyrażają przekonanie, że silne państwo powinno przeciwdziałać zarówno wykluczeniu światopoglądowemu, jak też ekonomicznemu.

Poszkodowane przez firmę FMD Marcin Działowski sprzątaczki z poznańskiego uniwersytetu po raz kolejny przypomniały o sprawie swoich zaległych wynagrodzeń. 23 czerwca 2014 r. wspierane przez Inicjatywę Pracowniczą oraz społeczność studencką udały się do Prezesa Sądu Okręgowego w Poznaniu, by zwrócić uwagę na to, że również za sprzątanie budynków sądu jest odpowiedzialna firma, która prowadzi szereg antypracowniczych i kontrowersyjnych praktyk. Przed budynkiem przedstawiono sprawę mediom oraz rozwinięto baner z hasłem: "Sprzątnąć wyzysk. Dość umów śmieciowych". Pismo zostało przyjęte przez wiceprezesa, który zapowiedział, że przyjrzy się warunkom pracy w sądzie.

Od 2003 r. Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu zaczął zlecać firmom zewnętrznym wykonywanie części prac podstawowych. Obecnie 60 proc. pracowników pionu technicznego zatrudnionych jest przez podwykonawców. To głównie ich kosztem uniwersytet tnie wydatki związane z utrzymaniem własnej infrastruktury. System podwykonawstwa na polskich uniwersytetach jest wprowadzany już od kilku lat - głośno było w 2009 r. o grupowych zwolnieniach personelu na UMCS w Lublinie i działaniach protestacyjnych (zobacz film na ten temat pt. "Niewidzialne kobiety").

Poniżej przedstawiamy rozmowę z dwoma pracownicami personelu sprzątającego Wydział Nauk Społecznych. Uniwersytet jest miejscem ich pracy od wielu lat, ich codzienne wysiłki umożliwiają funkcjonowanie tej instytucji. Przy okazji dokonywanych co jakiś cas przetargów zmienia się jednak ich formalny pracodawca, a wraz z nim umowy i warunki pracy. Od grudnia zeszłego roku kobiety zatrudnione były przez spółkę FMD Marcin Działowski (choć formalnie umowę podpisały z firmą z Londynu, której prezesem był również Marcin Działowski). Podczas rozmowy zwracają uwagę na pogarszające się warunki pracy, rosnące obciążenienie obowiązkami oraz codzienną kontrolę zarówno ze strony formalnego pracodawcy-podwykonawcy, jak i uniwersyteckiej administracji.

12 marca pięć osób sprzątających uniwersytet w Poznaniu, w których imieniu występowała Inicjatywa Pracownicza, dostały zaległe wynagrodzenia. Przelew na ich kontach wpłynął po interwencji prawnej związku oraz dwa dni po pikiecie na Wydziale Nauk Społecznych.

Co ciekawe, pieniądze na ich konta wpłynęły nie od firmy Smith Paper Limited z Londynu, z którym sprzątaczki miały podpisane umowy, lecz z prywatnego konta Marcina Działowskiego. Jest on szefem firmy FMD Marcin Działowski, która wygrała przetarg na UAM oraz kontroluje również wspomnianą firmę z Londynu. Jeszcze przed tygodniem zrzucał z siebie odpowiedzialność – tak samo jak rektor uniwersytetu – tłumacząc, że firma, która wygrała przetarg nie była faktycznym pracodawcą. Inicjatywa Pracownicza otrzymała list od pełnomocnika FMD Marcin Działowski, który pisał: „Działając w imieniu i na rzecz Marcina Działowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą FMD Marcin Działowski w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty wynagrodzeń, wskazuję, że jest ono całkowicie bezzasadne i bezpodstawne”. Pełnomocnik straszył również związek sądem za podawanie fałszywych informacji. Firma FMD Marcin Działowski obsługuje wiele instytucji publicznych, w tym sądy czy biuro rzecznika praw obywatelskich.

Ponad 30 naukowców z Uniwersytetu A. Mickiewicza podpisało list otwarty skierowany do władz UAM w obronie sprzątaczek, którym podwykonawca nie zapłacił pensji, a dziś znalazły się bez pracy.  Opublikowany została on na stronie pisma naukowego Praktyka Teoretyczna. Wśród popierających znaleźli się m.in. profesorowie Polak, Kuligowski, Tittenbrun, Kowalska i Pałubicka. Akcja zbierania podpisów trwa. Poniżej publikujemy pełny tekst listu:

Na Wydziale Nauk Społecznych poznańskiego uniwersytetu odbyła się pikieta pod hasłem „Sprzątnąć wyzysk z UAM”. Przypomnijmy, w zeszłym roku jesienią UAM zlecił podwykonawcy FMD Marcin Działowski z Mielca sprzątanie pomieszczeń Wydziału Nauk Społecznych. Sprzątaczki jednak podpisywały umowę z firmą SMITH PAPER LIMITED z siedzibą w Londynie. Miały pracować na umowy o dzieło na kwotę ok. 800 zł miesięcznie. Nie dostały jednak żadnych wynagrodzeń od grudnia 2013 r., po czym część z nich została zwolniona. Zostały bez pracy i dochodu, nie mają również szans na zasiłek. Dla części praca ta była jedynym źródłem utrzymania rodziny, w tym małych dzieci. Do związku zgłaszają się kolejne poszkodowane osoby.

26 lutego 2014 r. poszkodowane pracownice, które nie dostały wynagrodzenia za dwa miesiące sprzątania pomieszczeń na poznańskim Uniwersytecie, po czym zostały zwolnione, udały się do rektora prof. dr hab. Bronisław Marciniaka apelując o pilną interwencję w tej sprawie. Towarzyszyła im liczna grupa osób popierających – w tym studentów, doktorantów i absolwentów UAM, oraz członków OZZ Inicjatywa Pracownicza.