Wybuch wojny w Ukrainie i restrykcyjne prawo nie powstrzymały rosyjskich pracowników i pracownic przed strajkami. W 2022 roku było ich znacząco więcej niż rok wcześniej. Głównie żądali (i żądają nadal) podwyżek i wypłat zaległych wygrodzeń.

W Teatrze Ósmego Dnia 5 kwietnia br. odbyła się druga z serii debat o przyszłości. Jej tytuł brzmiał: „Nadmiar czy deficyt pracy? Od technologicznego bezrobocia po gwarancje zatrudnienia”, a dyskusja ogniskowała się wokół książki „W sprawie gwarancji zatrudnienia” autorstwa Pavliny R. Tchernevej. Udział w panelu wzięli: Marcin Czachor (adwokat związany z Fundacją im. Edwarda Lipińskiego i Wydawnictwem Ekonomicznym Heterodox), Marta Rozmysłowicz (członkini Komisji Krajowej OZZ Inicjatywa Pracownicza), Paulina Nowak (ekonomistka związana z Fundacją im. Edwarda Lipińskiego, polityczka społeczna, ekspertka ds. innowacji społecznych), Mikołaj Iwański (ekonomista, absolwent filozofii Uniwersytetu Adama Mickiewicza, wykładowca na Akademii Sztuki w Szczecinie). Debatę prowadził Jarosław Urbański z Inicjatywy Pracowniczej.

W ostatnich dniach wielkopolskie media biją na alarm. Ich zdaniem wiele zakładów pracy szykuje zwolnienia grupowe. A to oznacza, że masy pracowników i pracownic stracą pracę i zasilą szeregi bezrobotnych. Nie znajduje to jednak odzwierciedlenia w dzisiejszych statystykach. Obecnie mówienie o „zwolnieniach grupowych” to raczej przystawianie przez pracodawców pistoletu do głowy zatrudnionym, aby zniechęcić ich do podnoszenia żądań płacowych. Jednak globalny kryzys ekonomiczny jest w najbliższych latach raczej nieunikniony. Musimy się na niego przygotować.

Od ponad dwóch miesięcy w Polsce trwa kryzys humanitarny. Wobec osób przebywających na granicy władza sięgnęła po cały repertuar drastycznych i nielegalnych środków: Straż Graniczna nie przyjmuje wniosków o azyl, stosuje wywózki i przemoc wobec uchodźców, nie dopuszcza do udzielania im pomocy medycznej, czy przekazania wody i pożywienia. Wzdłuż granicy wzniesiono ogrodzenia z drutu kolczastego, a wprowadzenie stanu wyjątkowego uniemożliwia jakąkolwiek kontrolę społeczną nad działaniami służb. Przy okazji ułatwia stosowanie szykan wobec lokalnych mieszkańców, starających się tej pomocy udzielić. W momencie pisania tego tekstu wiadomo o dziewięciu przypadkach śmierci. Biorąc pod uwagę warunki, ta liczba na pewno nie oddaje rzeczywistej skali tragedii.

W czwartek 23 września na profilu Facebookowym Inicjatywy Pracowniczej odbyło sie webinarium "Inflacja - perspektywa pracownicza". Poniżej prezentujemy zapis video dyskusji, tekst wprowadzający do spotkania oraz prezentację w formacie PDF do pobrania.

Czy migracje zarobkowe są faktycznie czynnikiem, który blokuje obecnie wzrost płac? Takie sugestie padają ostatnio nie tylko od nacjonalistycznych polityków Konfederacji, ale także ze strony osób, które określają się jako pro-pracownicze i pro-socjalne jak np. Rafał Woś (Felieton Rafała Wosia "Dlaczego potrzebujemy moratorium migracyjnego"). Choć z pozoru twierdzenia takie wydają się logiczne, w rzeczywistości niewiele mają wspólnego z tym jak faktycznie wyglądają wzajemne relacje wynagrodzeń i migracji.

23 marca na profilu Facebookowym Inicjatywy Pracowniczej odbyło sie webinarium "Koronakryzys - globalny kapitalizm przed i po pandemii". Poniżej prezentujemy zapis video dyskusji oraz tekst wprowadzający do spotkania.

Praca wykonana metodą haftu krzyżykowego ilustrująca wczesny przebieg pandemii koronawirusa COVID-19 w Stanach Zjednoczonych (więcej zdjęć na stronie Sidewalk Museum of Congress) przedstawia wykładniczy wzrost liczby potwierdzonych przypadków. Liczba ta rosła bardzo powoli w lutym, 2 marca osiągnęła pułap setki potwierdzonych przypadków. 11 marca skoczyła do tysiąca, aby tydzień później, 18 marca, przekroczyć 10 tys. zakażeń. Zaledwie sześć dni później wyniosła już 50 tys.

26 marca br. ukazał się manifest-list otwarty polskich środowisk naukowych krytykujący aspołeczne rozwiązania proponowane w rządowej „tarczy antykryzysowej” oraz proponujący bardziej pro-społeczne alternatywy. Polecamy go waszej uwadze, ponieważ w wielu punktach jest on zbieżny z ustaleniami Inicjatywy Pracowniczej.

[przeczytaj cały manifest]

Tekst przygotowany przez kolektyw Angry Workers (Wściekli Pracownicy_e) z Wielkiej Brytanii, tworzony przez osoby zatrudnione w centrach logistycznych i magazynach w londyńskich dzielnicach Greenford i Park Royal.

Pomimo że warunki naszego życia są różne, to coś łączy ze sobą pracowników na całym świecie. Żeby zdobyć płacę, która umożliwia nabycie środków utrzymania, musimy sprzedawać przedsiębiorcom nasz własny czas i energię. Oni mają pieniądze, budynki, maszyny i surowce, my nie mamy niczego poza naszymi rękami i głowami, które sprzedajemy. Faktycznie nigdy nie pytamy, dlaczego pieniądze i inne rzeczy znajdują się tylko po jednej stronie, a ci,którzy wykonują pracę, mają tyle, co kot napłakał – albo zwyczajnie nie mają niczego. Wszyscy się na to zgadzają i często tłumaczą, że to kwestia szczęścia bądź po prostu pech. „Ojciec założyciel firmy miał genialny pomysł” lub „ci to mieli nosa do giełdy”. W większości przypadków pieniądze nie pojawiały się przypadkowo,lecz w wyniku przemocy. Kapitał należący do dzisiejszych firm można powiązać z prywatyzacją majątku państwowego, pracą nieletnich w fabrykach, z handlem opium lub z handlem niewolnikami i ich wyzyskiem na plantacjach. Niezależnie od tego wszystkiego zasadniczy problem polega na tym, że dzięki pozornie uczciwej wymianie pracy za płacę, większość wytworzonego bogactwa przechodzi w ręce biznesu.

Wydana w serii „Biblioteka Alternatyw Ekonomicznych” polskiej edycji miesięcznika „Le Monde diplomatique” książka Johna Bellamy’ego Fostera i Roberta W. McChesney’a pt.  „Kryzys bez końca” rozprawia się z popularnym mitem kapitalizmu jako systemu „powszechnej konkurencji”, który bez większych przeszkód jest w stanie poradzić sobie z okresowymi kryzysami. Autorzy konfrontują tę wyidealizowaną wizję z rzeczywistością globalnej gospodarki zdominowanej przez międzynarodowe korporacje i rynków opanowanych przez oligopole. Foster i McChesney stawiają tezę, że współczesny „kapitał monopolistyczno-finansowy” wyczerpał dostępne możliwości przeciwdziałania swojej wrodzonej tendencji do stagnacji i pogrąża się w głębokim kryzysie strukturalnym. To natomiast otwiera pole do dyskusji nad tym, jaka forma organizacji gospodarki mogłaby go zastąpić w przyszłości.

Wrześniowe Ogólnopolskie Dni Protestu przeprowadzono pod hasłami: wzrostu płacy minimalnej, wycofania się rządu ze zmian w zasadach rozliczania czasu pracy, ograniczenia dla stosowania „umów śmieciowych” oraz obniżenia wieku emerytalnego.

Chociaż postulaty te miały raczej defensywny i ograniczony charakter, to i tak wywołały prawdziwą furię liberalnych publicystów ekonomicznych: Bartosz Marczuk w Rzeczpospolitej stwierdził, że „spełnienie postulatów związkowych pozbawiłoby pracy kilkaset tysięcy osób i doprowadziłoby Polskę do ruiny” („Związkowcy kontra PKB”, 12 września 2013). Witold Gadomski na łamach Gazety Wyborczej ostrzegał, że wzrost płacy minimalnej i „usztywnienie czasu pracy” to prosta droga do kryzysu w stylu Grecji lub Portugalii („Związkowcy bronią starego świata”, 17 września 2013). Wtórowali mu Jan Rutkowski (ekspert Banku Światowego) i Leszek Baj, również na łamach Gazety, tłumaczący, że niski poziom płac w Polsce wynika z niewielkiej wydajności pracy i archaicznej struktury gospodarki, oraz że jest czynnikiem przyciągającym nowe inwestycje („Polskie buraki kontra niemieckie procesory. Nasza praca a płaca”, 9 września 2013). Wreszcie, związkom zawodowym zarzucono, że „chcą opóźnić procesy modernizacji, które niszczą świat fabryk”, ponieważ „nie walczą o interesy większości ani o gospodarkę innowacyjną” (ponownie Witold Gadomski w Wyborczej). Większość publicystów namawiała także reprezentatywne centrale do powrotu do Komisji Trójstronnej i wycofania się z protestów jako formy walki o prawa pracownicze.