15 czerwca 2024 r.

Stanowisko młodzieży zrzeszonej w OZZ Inicjatywa Pracownicza dot. bezprecedensowego naruszania autonomii polskich uczelni

Autonomia uczelni jest współcześnie postrzegana jako oczywisty fundament wolności akademickich. W Polsce funkcjonuje od czasu uchwalenia ustawy o szkołach akademickich z 1920 roku. Jest to jeden z filarów, na którym opiera się wspólnota złożona ze wszystkich członków i członkiń społeczności uniwersyteckich na całym świecie. Społeczność studencka zajmuje w tej wspólnocie kluczowe miejsce — to właśnie jej głos jest najczęściej głosem zmiany na uczelniach. Głos ten bywa przez akademików i zwierzchników uniwersytetu wysłuchiwany lub ignorowany. Tylko w najczarniejszych dniach polskiego szkolnictwa wyższego, był on siłowo pacyfikowany a przypadki, gdy działo się to z inicjatywy rektorów, można policzyć na palcach jednej ręki. 

Rok akademicki 2023/24 zaowocował w niespotykane od dawna formy protestu i poziom zaangażowania społeczności studenckiej w całym kraju. Strajki okupacyjne w DS Jowita w Poznaniu, DS Kamionka i Collegium Broscianum w Krakowie oraz na Uniwersytetach Warszawskim i Wrocławskim to znak, że studentkom i studentom zależy na uniwersytecie i widzą w nim przyszłość oraz chcą mieć na tę przyszłość demokratyczny wpływ — co jest nieodłącznym elementem deklaratywnej misji każdej uczelni wyższej. 

W maju rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Jacek Popiel, zszokował społeczność akademicką, próbując zastraszyć studentki i studentów okupujących Dom Studencki Kamionka za pomocą policji. Zamiast jako primus inter pares, naukowiec, któremu przypadło zadanie doglądania dobra Uniwersytetu, wysłuchać protestujących i wspólnie podjąć odpowiednie działania, jego pierwszą reakcją było zrzeczenie się odpowiedzialności za własnych studentów i przekazanie jej Policji. Jednakże nie została wtedy wydana pisemna zgoda na wejście służb na teren uczelni, w efekcie czego funkcjonariusze, poinformowani o tym fakcie przez strajkujących, odstąpili od prób rozbicia pokojowego strajku. Nie była to jedyna próba zastraszania strajkujących przez władze Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zaledwie kilka dni później Krakowskie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej drogą mailową otrzymało pismo, w którym zapowiedziano, że znajdujące się w budynku osoby poniosą konsekwencje prawne i dyscyplinarne, jeżeli nie opuszczą go w ciągu godziny od otrzymania wiadomości. Tego samego dnia na zlecenie władz rektorskich odcięto prąd w całym budynku i podjęto próbę zamknięcia drzwi budynku po wymianie zamków, do czego nie dopuścili strajkujący.

Mimo bezwzględnej krytyki wystosowanej przez opinię publiczną, media i społeczność akademicką wobec decyzji krakowskiego rektora naruszającej autonomię uniwersytecką, policja została wezwana do pokojowo protestujących po raz drugi w tym samym roku akademickim i po raz drugi od kilkudziesięciu lat! Niespełna miesiąc później, rektor Uniwersytetu Warszawskiego, Alojzy Nowak w brutalny sposób przerwał propalestyński strajk okupacyjny, rozszerzając tym samym antyspołeczną politykę uczelni o kolejne ustawowo zagwarantowane nam prawo — do wolności zgromadzeń i wolności słowa. 

Te decyzje są symptomem trwającego od lat procesu degradacji i dewaluacji akademii. Rektorzy lekceważą swoją funkcję i nie poczuwają się do odpowiedzialności za dobro wspólnoty uczelni, a jedynie za jej mienie. Rektorzy stawiają się raczej w roli menadżerów, aniżeli aktywnych członków akademickiej wspólnoty. Wyznaczyli oni tym samym niebezpieczny precedens. Studenci pozostają jedyną grupą społeczną, która (do niedawna) mogła walczyć o swoje prawa bez łamiącej groźby konsekwencji. W Polsce o strajk w swoim miejscu pracy jest niezwykle trudno, ze względu na służalcze wobec pracodawców prawo i prekaryzację zatrudnienia. Nie można również protestować na ulicach, pod groźbą przemocy policyjnej, ani nie można stawiać oporu wobec prowadzonej przez państwo i samorządy polityki mieszkaniowej, ze względu na całkowitą prywatyzację rynku mieszkań dla młodych. 12 czerwca Uniwersytet Warszawski dołączył do grona miejsc, w których nasze pokolenie głosu nie ma. 

Rektor każdej uczelni, na której studenci lub pracownicy posuwają się do protestu, demonstracji, strajku czy okupacji, powinien świecić przykładem, uzasadniać swoje racje merytorycznie oraz traktować studentów i studentki z szacunkiem, należnym każdej osobie. To, do czego posunął się rektor Alojzy Nowak w dniu 12 czerwca, jest dla nas wszystkich bolesnym przypomnieniem o upadku polskiej akademii. Studiujemy dziś w antypolitycznych, niedemokratycznych i pozbawionych kodeksu etycznego placówkach zarządzanych przez zwyczajnych kierowników mających na względzie jedynie wyniki finansowe i pozycje w rankingach. Jako studenci i studentki nie godzimy się na taki wygląd uniwersytetu, i jesteśmy przekonani o słuszności kierunku, w którym zmierza ruch studencki.

Wzywamy Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego do potępienia interwencji policji zarówno w Krakowie, jak i w Warszawie.   

Podpisano:

Dolnośląskie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej

Krakowskie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej

Łódzkie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej

Poznańskie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej

Śląskie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej

Toruńskie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej

Trójmiejskie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej 

Warszawskie Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej

Ukazał się drugi numer „Alarmu Studenckiego”!

Gazeta jest efektem zaangażowania w sprawy socjalne studentów środowisk młodzieżowych Inicjatywy Pracowniczej. „Alarm studencki” to nowa publikacja kół młodych Inicjatywy Pracowniczej, Studenckiej Inicjatywy Mieszkaniowej. Środowiska te wspólnie walczą z postępującą prywatyzacją uniwersytetu.

Premiera drugiego numeru „Alarmu” dzieje się w trakcie okupacji DS „Jowita”, która zmobilizowała radykalny ruch studencki do współdziałania w imię obrony dobra wspólnego, jakim jest uniwersytet.

Teksty i grafiki współtworzyły osoby z całej Polski.

W numerze:


• „Praca a nauka. Studiowanie jako towar”;

• „Bronimy naszej niezależności”. Rozmowa z Elie, członkiem francuskiego związku studenckiego Solidaires Etudiant-e-s;

• „Życie na socjalu?”;

• „Nasz związek ma ambitne wizje”. Rozmowa z ukraińskim związkiem studenckim, Priama Diia;

• „Mieszkanie idealne dla studenta, czyli jakie?”

• „Studencki staż w korporacji”;

• „Wstawałam o 5:30, żeby zrobić pranie”. Sytuacja w łódzkich akademikach.

W dniach 17-20 sierpnia w Starej Dąbrowie odbyła się IV edycja Zjazdu Młodych w Ruchu Pracowniczym organizowanego przez OZZ Inicjatywa Pracownicza. Podczas 4 dni młodzieżowe struktury naszego związku brały udział w warsztatach oraz panelach, gdzie tematami przewodnimi były kwestie śmieciowego zatrudnienia, praktyki i staży, codziennej działalności związkowej oraz negocjacji z pracodawcami.

Ruszamy z pracami nad drugim numerem naszej gazety „Alarm Studencki”! Tym razem chcemy współtworzyć ją z Wami, tym samym oddając głos studentkom i studentom, którzy nie są reprezentowani na co dzień w uczelnianym życiu. Chcecie zacząć działać z nami na Waszych uczelniach, ale nie wiecie jak? Napisz do „Alarmu” i dołącz do nas!

Poniżej przedstawiamy stanowisko koł młodych OZZ Inicjatywa Pracownicza w sprawie zgłoszonego przez działaczy Młodej Lewicy, z poparciem Federacji Młodych Socjaldemokratów oraz Młodych Konfederacji Pracy OPZZ, projektu ustawy o zmianie ustawy o praktykach absolwenckich.  Projekt ten był konsultowany ze strukturami Młodych OZZ Inicjatywa Pracowniczej, jednak nie uzyskał naszego poparcia z uwagi na liczne zastrzeżenia merytoryczne i techniczne.

Ukazał się pierwszy numer „Alarmu Studenckiego”. Jest to efekt zaangażowania w sprawy socjalne studentów środowisk młodzieżowych Inicjatywy Pracowniczej.

Od ponad roku młodzi reprezentanci i reprezentantki Inicjatywy Pracowniczej biorą udział w posiedzeniach Parlamentarnego Zespołu ds. Młodzieży. Dziewiętnastego grudnia 2022 r. odbyło się kolejne spotkanie tej instytucji, tym razem w nieco poszerzonym formacie – przy współpracy Parlamentarnego Zespołu ds. Zdrowia Psychicznego Dzieci i Młodzieży.

W pierwszy weekend sierpnia br., na poznańskim squacie Rozbrat odbyła się trzecia edycja zjazdu „Młodzież w ruchu pracowniczym”. Spotkanie struktur związku zrzeszających osoby młode osoby było okazją do integracji, wymiany doświadczeń, edukacji oraz dyskusji nad strategiami działania.

W weekend 30 lipca – 1 sierpnia br. na poznańskim squacie Rozbrat odbył się zjazd kół młodzieżowych Inicjatywy Pracowniczej. Wzięło w nim udział kilkadziesiąt osób z województw: pomorskiego, wielkopolskiego, łódzkiego i mazowieckiego. Była to druga edycja spotkania poświęconego w całości kwestiom aktywności młodzieży w organizacjach związkowych.