W sobotę 2 lipca zakończył się, trwający od wtorku 28.06, dziki strajk polskich pracowników budowlanych w Danii. Strajk wybuchł na budowie tunelu FLC, mającego połączyć Danię i Niemcy, a jego głównym powodem były nierówności płacowe.

W numerze:

Z ŻYCIA ZWIĄZKU:

- fotorelacja: Protest pracowników i pracownic Amazona w "Prime Day" 

- Działania Inicjatywy Pracowniczej w skrócie (kwiecień - czerwiec 2021)

TEMAT NUMERU:

- Strajk żurawi

- O co walczą operatorzy żurawi?

- Ukraina: operatorzy walczą o poprawę warunków pracy

ZWIĄZKOWYM OKIEM:

- Kto zatopił polskie stocznie?

- Garść refleksji o pracy zagranicą: Intensywność

- Protsto z kranu o zarobkach

Z ŻYCIA ZWIĄZKU CD.

- Drwiny z wyzysku

- 60 groszy podwyżki to wstyd - spór zbiorowy w Cooper Standard

ZE ŚWIATA PRACY:

- Strajk Gloverów

- Gig economy, strajk londyńskich kurierów i europejskie prawo

- Czas na zmiany - wywiad z opiekunką osób starszych i z niepełnosprawnościami

- Dyskryminacja i nierówności płacowe na przykładzie miasta Poznania

- Stawka europejska w Polsce? (projekt unijnej dyrektywy ws. europejskiej płacy minimalnej)

- Zakaz działalności związkowej - ugoda przed Trybunałem w Strasburgu 

 KSIĄŻKA:

- Jakiego koloru jest twoje miasto?

ZAGRANICA:

- Niewidzialni lokatorzy. Migranci zarobkowi na subrynku najmu w Holandii

„Gdyby budowlańcy dbali o własny interes, tak bardzo jak o interes swojego szefa, to budowlanka byłaby najlepszą branżą w kraju”. Szymon Gams rozmawia z Krzysztofem Królem – operatorem żurawi wieżowych i członkiem Komisji Krajowej OZZ Inicjatywa Pracownicza

Warunki pracy operatorów żurawi w Ukrainie przypominają patologie znane nam z Polski. Praca na żurawiu trwa 10-12 godzin dziennie, co w Ukrainie jest częste w wielu zawodach pomimo obowiązujących regulacji. Problemem jest również nieporządek na placach budowy i niebezpieczeństwa z tym związane. Z takimi problemami mierzą się ukraińscy związkowcy walczący o lepsze warunki pracy w branży budowlanej.

W środę 28 kwietnia, punktualnie o godzinie 11:00 kilkudziesięciu operatorów z Warszawy, Łodzi, Krakowa, Lublina, Poznania i Trójmiasta zawinęło haki, włączyło syreny i przez godzinę odmawiało pracy. Akcja została zorganizowana z okazji Światego Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy.

W poniedziałek 19 kwietnia rozpoczął się protest operatorów żurawi z województwa Mazowieckiego. Protestujący domagają się zawarcia porozumienia regulującego warunki zatrudnienia i płace w branży budowlanej. Około ¼ operatorów z Warszawy (czyli 50 osób) podpisało apel popierający postulaty Warszawskiej Międzyzakładowej Komisji Budowlanej Inicjatywy Pracowniczej i przystąpiło do protestu w formie wzięcia urlopu na żądanie, odmowy pracy lub udziału w pikietach pod biurami głównych firm-właścicieli żurawi (Herkules, Layster Group, Trinac Polska). Zarówno firmy-właściciele żurawi, jak i pośrednicy odpowiedzialni za zatrudnianie operatorów otrzymali pisma wzywające do rozpoczęcia negocjacji ws. porozumienia regulującego warunki zatrudnienia i płace w branży budowlanej. Jeżeli pozostanie ono bez odpowiedzi, to w kolejnych dniach odbędą się kolejne akcje protestacyjne.

W latach 1971-1975 lokalny oddział australijskiej Federacji Robotników Budowlanych uratował przed zniszczeniem ponad 40 parków, zabytkowych budynków i osiedli robotniczych w Sydney obejmując je tzw. „zielonymi bojkotami”. W tym samym czasie, dzięki aktywnym działaniom związku nastąpił wzrost płac w branży budowlanej, poprawiły się warunki socjalne, a pracownicy zyskali kontrolę nad przestrzeganiem zasad BHP. Historia ta pokazuje, że nie ma automatycznej sprzeczności między walką o prawa pracownicze i troską o środowisko naturalne. Jest także lekcją skutecznego organizowania się i budowania związkowej siły w skrajnie trudnych warunkach jakie panują w takich branżach jak budowlanka.

„Brygada cieśli przychodzi do mnie i mówi o tragicznym stanie toalety na budowie z nadzieją, że coś tu wskóram. Biorę telefon, kręcę film i w Internet. Stąd wiem, że kierownicy oglądają moje filmy? Bo dwa dni po takiej publikacji następuje czyszczenie sanitariatów” - mówi Tomasz Klarkowski, operator żurawia wieżowego, który kręci i publikuje filmy na YouTube o warunkach pracy na budowach.

Zobacz kanał Tomasza na Youtube: [LINK]

Wywiad ukazał się w 53 numerze Biuletynu Inicjatywy Pracowniczej.

W czwartek 12 września pod budynkiem Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odbyła się konferencja prasowa Warszawskiej Międzyzakładowej Komisji Budowlanej poświęcona kwestiom BHP w branży budowlanej. Podczas konferencji zaprezentowano działania, jakie w zakresie BHP podejmą w najbliższym czasie komisje budowlane OZZ IP (poza komisją warszawską, także Małopolska Komisja Operatorów Żurawi Wieżowych).

W czwartek 12 września o godz. 16:00 pod Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (ul. Nowogrodzka 1/3/5) odbędzie się konferencja prasowa Warszawskiej Międzyzakładowej Komisji Budowlanej OZZ IP. Podczas konferencji zostaną przedstawione informacje o głównych problemach związanych z przestrzeganiem przepisów BHP na budowach oraz planowane działania Komisji zmierzające do zwiększenia bezpieczeństwa w branży budowlanej.

21 lipca odbył się w Warszawie, na terenie szkoły przy ul. Sierakowskiego 9, Festyn Budowlany współorganizowany przez OZZ Inicjatywa Pracownicza. Była to już druga impreza z cyklu zainaugurowanego Festynem z 23 września ub. r. (zorganizowanym z inicjatywy nieformalnego Stowarzyszenia Żelbet przy współpracy z ZZ Budowlani i OZZ IP). Tym razem inicjatywa wyszła od świeżo powołanej Warszawskiej Międzyzakładowej Komisji Budowlanej OZZ IP, zrzeszającej operatorów żurawi, cieśli szalunkowych i zbrojarzy. Drugim współorganizatorem była Partia Razem. Festyn prowadzili: zbrojarz Kacper Kwiatkowski (Partia Razem) i operator żurawia Florian Nowicki (WMKB OZZ IP).

Specjalnym gościem tegorocznego Festynu był Tomasz Klarkowski (ps. Einar Thordwaldsen), operator żurawia z Bydgoszczy, autor dostępnych na Youtube filmów piętnujących skandaliczne warunki pracy w budownictwie (i poza nim), i wzywających pracowników budownictwa (i innych branż) do organizowania się w związki zawodowe.

W trakcie Festynu ekipa filmowa OZZ IP nagrywała rozmowy z pracownikami budowlanymi, które zostaną wykorzystane w powstającym filmie o warunkach pracy w budownictwie.

Uczestnicy i uczestniczki Festynu zrobili sobie grupowe zdjęcie z plakatami zawierającymi hasła solidarności z załogą Amazona, gdzie trwa obecnie referendum strajkowe.

Główną atrakcją Festynu był turniej piłkarski, w którym starły się ze sobą następujące drużyny:
- PROMONTE - drużyna cieśli szalunkowych (polskich i ukraińskich) z firmy Promonte, pod wodzą kapitana Adriana Mazurowskiego, członka prezydium WMKB OZZ IP.
- EKIPA Z ŻABKI - drużyna zorganizowana przez cieślę Mateusza Dąbkowskiego (który w poprzedniej edycji zdobył tytuł najlepszego bramkarza turnieju)
- BEZWZGLĘDNE PIERNIKI BUDOWLANE - drużyna cieśli i operatorów, pod wodzą Kamila Łubiana i Floriana Nowickiego
- MŁODZIEŻOWKA RAZEM - drużyna złożona z młodych sympatyków Partii Razem

Turniej wygrała drużyna Promonte. W decydującym meczu Promonte pokonało Ekipę z Żabki 2-1. W spotkaniu na szczycie przez długi czas utrzymywał się wynik remisowy 1-1, dający mistrzostwo Ekipie z Żabki. W ostatnich minutach spotkania kibice Promonte głośnym dopingiem uskrzydlili swoich ulubieńców. Na rezultaty nie trzeba było długo czekać. Po dośrodkowaniu Wasyla Leniwa (zdobywcy pierwszej bramki dla Promonte w tym meczu) Nazar Bartoszewski rozstrzygnął wynik spotkania i całego turnieju. Triumfatorzy z Promonte otrzymali pamiątkowy puchar, a wszystkie drużyny z pierwszej trójki komplety medali.

Wyniki wszystkich spotkań:
Razem - Promonte: 4-4
Ekipa z Żabki - Bezwzględne Pierniki Budowlane: 6-4
Ekipa z Żabki - Razem: 12-2
Bezwzględne Pierniki Budowlane - Promonte: 3-5
Bezwzględne Pierniki Budowlane - Razem: 4-3
Ekipa z Żabki - Promonte: 2-1

Tabela końcowa:
1. Promonte 7 pkt
2. Ekipa z Żabki 6 pkt
3. Bezwzględne Pierniki Budowlane 3 pkt
4. Młodzieżówka Razem 1 pkt

W przerwach między meczami odbywały się gry ciesielskie i zbrojarskie dla nie-budowlańców. W konkurencji ciesielskiej chodziło o prawidłowe połączenie dwóch blatów szalunkowych zamkiem, przy pomocy młotka ciesielskiego. Jednym z uczestników tej niełatwej konkurencji był Adrian Zandberg, który uporał się z zadaniem. W konkurencji zbrojarskiej chodziło o przejście (bez wywrotki) po górnej siatce zbrojenia stropu, wspierającej się na kobyłkach. Utrudnienie polegało na tym, że trzeba było tego dokonać w damskich butach na obcasie. Z zadaniem poradzili sobie: Magda Biejert i Łukasz Ornot.

W trakcie Festynu funkcjonował m.in. namiot OZZ IP, przy którym można było uzyskać materiały różnych komisji IP, a także zapisać się do nowej Komisji Budowlanej.

Festyn miał charakter rodzinny. Dla dzieci przygotowano kącik zabaw dziecięcych.

Rozmowa z Nazarem Bartoszewskim, zdobywcą bramki, która rozstrzygnęła losy turnieju

Co czułeś, gdy strzeliłeś bramkę, która zadecydowała o zwycięstwie Promonte w całym turnieju?
Wrażenie było niesamowite. Poczułem, że pierwsze miejsce, o które tak walczyliśmy, mamy już w kieszeni. Zrozumiałem, że do końca drugiej połowy musimy się tylko bronić. Tak zrobiliśmy, i wygraliśmy. Było ciężko, ale się udało i wygraliśmy 2-1.

W twojej drużynie grał twój tata Igor, i wujek Wasyl. Czy rodzina na boisku pomaga czy przeszkadza?
Rodzina bardzo mi pomogła w tym turnieju. Czułem spokój wiedząc, że na boisku jest ojciec i wujek.

Jak oceniasz poziom innych drużyn? Który mecz był dla was najtrudniejszy?
Każdy mecz był dla nas trudny. Każda drużyna miała swój styl gry. Najtrudniejszy był ostatni mecz.

Drużyna Promonte nie jest najlepsza kondycyjnie. Podczas turnieju panował straszny upał. Twoi koledzy z drużyny ledwo biegali po boisku. Ale tobie upał chyba nie przeszkadzał?
Kiedy widziałem, że moi koledzy są już zmęczeni i nie dają rady, zrozumiałem, ze muszę grać na sto procent, albo i więcej. Można powiedzieć, że upał mi nie przeszkadzał.

W jakich klubach trenowałeś w Polsce i na Ukrainie?
W Polsce trenowałem w klube FC Viktoria Zerzen, na Ukrainie w wielu klubach, m.in. w FC Vodnyk i FC Lwów.

Co w ogóle porabiasz w Polsce?
Przyjechałem się uczyć. Skończyłem trzy lata liceum w Warszawie, później studia w Białej Podlasce na AWF. Kierunek jest oczywisty: sport, piłka nożna.

Dziękuję za rozmowę.

Czynności operatora żurawia wieżowego nie mogą być wykonywane dłużej niż przez 8 godzin na dobę - niezależnie od tego, czy żuraw jest obsługiwany z kabiny czy też z pilota. Dzięki działaniom Małopolskiej Komisji Operatorów Żurawi Wieżowych OZZ IP, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii wydało jednoznaczną interpretację zapisów Rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi wieżowych i szybkomontujących.

Broszura informacyjna w formacie PDF zawiera: (1) krótkie omówienie przepisów Rozporządzenia ws. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi wieżowych i szybkomontujących (Dz.U. 2018 poz. 2147), (2) treść Rozporządzenia.

22 października br. Minister Przedsiębiorczości i Technologii, Jadwiga Emilewicz podpisała Rozporządzenie ws. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi wieżowych i szybkomontujących (Dz.U. 2018 poz. 2147). Jest to niewątpliwie sukces Małopolskiej Komisji Operatorów Żurawi OZZ Inicjatywa Pracownicza, która wspólnie z innymi związkami z branży budowlanej od 2016 r. naciskała na rząd, aby kwestie regulujące BHP zostały ujęte w nowym akcie prawnym. Poprzednie rozporządzenie, wydane w 1954 r., zostało uchylone w marcu 2013 r. Od tego czasu operatorzy pracowali w warunkach, które pod wieloma względami zagrażały ich zdrowiu, a czasem nawet życiu. Szczególnie poważnym problemem był czas pracy (często wynoszący ponad 10 godz. dziennie), brak jednoznacznego obowiązku instalacji wiatromierzy na żurawiach oraz przepisów dotyczących temperatury podczas pracy (co skutkowało omdleniami operatorów podczas upałów).

Rozporządzenie obejmuje wszystkie osoby wykonujące prace operatora – bez względu na formę zatrudnienia (umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa zlecenie zawarta z osobą prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą, umowa o dzieło). Większość przepisów zacznie obowiązywać od 15 lutego 2019 r.

W czwartek 16 listopada br. na placu budowy osiedla Avia w Krakowie zginął Ryszard Kawa – członek Komisji Operatorów Żurawi Wieżowych „Małopolska” należącej do Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Inicjatywa Pracownicza. Jego śmierć jest wynikiem rażących zaniedbań firm Budimex i Kantrier Polska oraz braku odpowiednich regulacji warunków pracy operatorów w zakresie BHP i czasu pracy.