Książka Spór zbiorowy i strajk zawiera szczegółowe omówienie przepisów regulujących prawo do strajku w Polsce, praktyczne porady dotyczące prowadzenia sporu zbiorowego oraz dwa rozdziały poświęcone znaczeniu akcji strajkowej w działalności związkowej i historii reform procedury sporu zbiorowego w Polsce. Celem tej publikacji jest zapewnienie działaczom i działaczkom związkowym wszechstronnej wiedzy na temat najskuteczniejszego narzędzia, jakim dysponuje ruch związkowy.

„Na Dzień Kobiet chcemy wyższych płac, niższych czynszów i pełni praw reprodukcyjnych”, mogłyśmy usłyszeć podczas Socjalnego Kongresu Kobiet, w tym roku zorganizowanego w Łodzi. Między 11 a 12 marca 2023 odbyła się już czwarta edycja wydarzenia, które zrzesza najdłużej ignorowane kobiety w Polsce – kobiety pracujące. Do miasta włókniarek zjechały działaczki z całego kraju, by dyskutować o toczonych walkach, wymieniać się przemyśleniami i opracowywać skuteczne strategie.

11 i 12 marca 2023 roku, podczas IV Socjalnego Kongresu Kobiet w Łodzi spotkały się pracownice reprezentujące rozmaite zawody i branże: pielęgniarstwo, opieka nad dziećmi, osobami z niepełnosprawnością (OzN) i osobami starszymi, medycyna, dziennikarstwo, nauczanie dzieci i młodzieży, gastronomia, przemysł ciężki i lekki, marketing, reklama, sprzedaż, praca biurowa, praca socjalna, rolnictwo, sprzątanie, konsultacja telefoniczna, transport, logistyka, praca artystyczna, trzeci sektor. Reprezentatywność wydarzenia zapewniła również różnorodność demograficzna: do Łodzi przyjechały mieszkanki dużych miast i małych miejscowości, doświadczone działaczki i przedstawicielki młodszego pokolenia. Pojawiły się również opiekunki OzN, lokatorki, emerytki, rencistki, matki, studentki i kobiety bezrobotne.

Kilkadziesiąt osób reprezentujących organizacje związkowe z 6 państw wzięło udział w konferencji „Nie chcemy być tylko tanią siła roboczą w Europie”, która odbyła się we wtorek 27 września w Warszawie.

Pod koniec września z Warszawy wyruszy Drugi Konwój Pomocy Pracowniczej dla Ukrainy. Inicjatywa odbywa się pod auspicjami Międzynarodowej Związkowej Sieci Solidarności i Walk. Konwojowi towarzyszyć będzie konferencja „Nie chcemy być tylko tanią siłą roboczą w Europie!” dotycząca walk ruchu związkowego w Polsce oraz w Ukrainie na rzecz obrony i wzmocnienia praw pracowniczych, której organizatorem jest OZZ Inicjatywa Pracownicza.

W dniach 24-25 października odbył się Zjazd Roboczy Inicjatywy Pracowniczej. Ze względu na wprowadzone w tym czasie obostrzenia, wydarzenie zorganizowano w formie telekonferencji. W Zjeździe wzięło udział ponad 30 osób, reprezentujących ponad 20 struktur zakładowych, międzyzakładowych i środowiskowych OZZ IP. Zgodnie z pierwotnymi założeniami, głównym tematem obrad były przygotowania do XII Krajowego Zjazdu Delegatów i Delegatek (KZD), który odbędzie się w marcu 2021 r.

W dniach 28-29 marca 2020 r. w Warszawie odbędzie się kolejny Zjazd Roboczy Inicjatywy Pracowniczej. Jego hasło przewodnie brzmi: „Jest nas coraz więcej – łączenie walk i inne wyzwania”. W ten sposób zapowiadamy, że głównym tematem obrad będzie dyskusja nad wyzwaniami związanymi z dynamicznym rozwojem naszego związku: tylko w przeciągu bieżącego roku do Inicjatywy Pracowniczej dołączyło 15 nowych komisji, a liczebność związku wzrosła o 1 tys. osób (z 2,5 do 3,5 tys.). Tak szybki przyrost nowych struktur oraz liczby członków i członkiń zmusza nas do podjęcia próby wspólnej odpowiedzi na takie pytania jak: Czy konieczne są zmiany w naszej strukturze organizacyjnej? W jaki sposób możemy budować codzienną, praktyczną solidarność i współpracę pomiędzy bardzo różnymi komisjami? Jakie problemy, tematy i postulaty mogą być polem wspólnych działań związku na poziomie ogólnopolskim? W jaki sposób powinniśmy radzić sobie z sytuacjami konfliktowymi?

Strajk nauczycieli trwał od 8 do 26 kwietnia 2019 roku. Wzięło w nim udział 14 tysięcy placówek i 600 tysięcy zatrudnionych w nich osób. Był to największy strajk po 1989 r.

Od samego początku rząd próbował osłabić siłę strajku różnymi metodami – zarówno prawnymi, jak i pozaprawnymi. Część z nich możemy określić jako klasyczne – zastraszanie, dezinformacja, upokarzanie, odmawianie negocjacji w celu wykrwawienia strajku. Pozostałe to już metody całkiem nowe w przypadku konfliktów w edukacji, a nawet sporów zbiorowych w Polsce – szybkie zmiany prawa oświatowego odbierające kompetencje strajkującym, nadawanie szczególnych uprawnień osobom spoza kadry szkolnej, czy wreszcie pominięcie ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych i prowadzenie negocjacji poza związkami zawodowymi. Poniżej prezentujemy przegląd tych metod.

Tysiące osób za strajkiem, pierwsze reakcje Amazon, co dalej? Pora zasilić Fundusz Strajkowy! Wpłat można dokonywać na: https://zrzutka.pl/tt4znt.

11 maja br. na facebookowym profilu naszego związku pojawił się następujący komunikat od naszych koleżanek i kolegów ze Szwecji: Prawo do strajku znajduje się w Szwecji pod atakiem. Propozycja Szwedzkiej Konfederacji Pracodawców Stowarzyszenia Pracodawców (Svenskt Näringsliv), LO, TCO i SACO (zobacz ramkę na końcu), która wkrótce zostanie omówiona w szwedzkim parlamencie, ma na celu radykalne zmniejszenie zdolności pracowników do strajku. 1 sierpnia nowa ustawa wejdzie w życie.

15 lipca to tzw. Prime Day, czyli okres wyprzedaży i wzmożonej pracy w korporacji Amazon. W Amazonie w Polsce oznacza to 50 godzinny tydzień pracy i możliwe kolejne rekordy w ilości wysyłanych do Niemiec paczek na dobę. Tego dnia odbędą się akcje protestacyjne, wiece oraz strajki w różnych miejscach na świecie. Odwagi nam wszystkim dodaje pierwszy strajk w magazynach Amazon na USA, w Minneapolis. Jako pracownicy magazynowi czujemy solidarność, gdy słyszymy, że strajk ten jest popierany przez informatyków i techników z siedziby Amazon z Seattle. Natomiast konsekwencji i wytrwałości w walce uczy nas załoga z Niemiec, która jest mocno uzwiązkowiona, aktywnie działa w radach zakładowych i strajkuje od ponad 5 lat. Będą znów strajkować, tak jak pracownicy Amazon we Francji!

Pracownicy w Polsce są częścią globalnego ruchu walczącego o godność pracowniczą: przeciwko czasowemu zatrudnieniu, śrubowaniu norm przez cyfrowy system kontroli i przeciwko marnym zarobkom, gdy w tym samym czasie szef koncernu Jeff Bezos, najbogatszy człowiek na świecie, wysyła rakiety w kosmos. W różnych krajach mamy podobne problemy i postulaty: gdy na transparentach piszemy „make everyone blue!” jak w Minneapolis, co znaczy, że chcemy stałych umów o pracę (niebieskich identyfikatorów), czy „dość wyścigu szczurów!”, jak w Polsce, co znaczy, że mamy dość wiecznej pogoni za normą. Wspieramy się nie od wczoraj: odwiedzamy się, by dyskutować o wspólnych problemach i działaniach, a od 2015 r. organizujemy ponadnarodowe półroczne spotkania pracownicze, kolejne w Lipsku 27-29 września (zapraszamy pracowników i pracownice Amazon).

Amazon nie chce słuchać głosu zorganizowanego świata pracy. Bez względu na kraj, słyszymy ten sam slogan: „preferujemy bezpośrednią komunikację z pracownikami”. Również te same ogólniki słyszeliśmy w trakcie rozmów z przedstawicielami Amazon z Polski. Wiemy, że kiedy będziemy jeden-na-jeden z HR-ami czy menagerami, to Amazon wykorzysta kruczki prawne, naszą zależność od pracy najemnej i stałego dochodu czy najsłabszych z nas, aby wszyscy się bali dążyć do zmiany. Model biznesowy Amazon zależny jest od tych, którzy mają mniej praw lub możliwości: pracowników agencyjnych, z mniejszych miejscowości, migrantów, osób z niepełnosprawnościami. Wykorzystuje ich, permanentnie zwalniając i zatrudniając, aby nikt z nas nie czuł się pewny.

To musi się zmienić! Musimy pokazać, że nie jesteśmy sami. Obecnie w Amazon na całym świecie pracuje ok. 600 tys osób. Część z nas działa aktywnie w związkach zawodowych, radach, współpracuje z grupami wsparcia, broni pracowników w sądach, inni spowalniają pracę czy chodzą na L4, gdy tempa pracy nie da się już wytrzymać. Nie jesteśmy więc sami! Zamiast jeden-na-jeden z Amazon zorganizujemy masę krytyczną, która wstrzyma wyzysk, szalone tempo pracy i niepewność, bo to my tworzymy bogactwo, którym dziś się cieszą nieliczni!

W Polsce obecnie kontynuujemy współpracę w ramach tego ruchu rozpoczynając 15 lipca 2019 r. w Prime Day referendum strajkowe. Decyzję o tym związki Inicjatywa Pracownicza i Solidarność podjęły wspólnie po tym, gdy Amazon nie chciał zgodzić się na postulaty w rozmowach, które trwały od maja 2019 r. W sporze zbiorowym domagamy się:

1. godnych zarobków dla wszystkich pracowników: żądamy podwyższenia podstawowej stawki godzinowej do co najmniej 25 zł netto dla pracowników poziomu pierwszego (T1) przy zachowaniu równego poziomu wynagrodzeń we wszystkich magazynach wchodzących w skład Amazon; jak też zbiorowego regulowania wynagrodzeń w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi (dziś Amazon nie konsultuje poziomu płac);
2. sprawiedliwej oceny pracowniczej: żądamy bezterminowego zawieszenia Załącznika nr 3 do Regulaminu Pracy (zniesienia feedbacków) oraz rozpoczęcia procedury ustalania jego treści z obiema organizacjami związkowymi.
3. stabilności zatrudnienia: żądamy zatrudniania bezpośrednio przez pracodawcę, bez pośrednictwa agencji pracy tymczasowej i bez rocznych umów na czas określony.

Pracodawca jednostronnie zerwał mediacje mimo dalszej chęci rozmów, jednocześnie wysłał nam informację, że chce dalej rozmawiać, ale poza sporem. Amazon po prostu przestraszył się możliwości, jakie daje nam spór zbiorowy i tego że my – pracownicy będziemy chcieli je wszystkie wykorzystać. Dlatego od początku stara się go jak najszybciej zakończyć. Nie damy się zwieść, robimy kolejny krok i przystępujemy do referendum. Inne osoby rozklejają naklejki w toaletach lub memy w internecie z hasłem: „wszyscy na L4!”. Tylko nasza solidarność, niesztampowe formy protestu i wzajemna inspiracja spowodują, że Amazon się ugnie, i to nie tylko w jednym kraju, ale na całym świecie!

Referendum w Polsce będzie kontynuowane: 16 lipca przed FC WRO1 i WRO2 pod Wrocławiem, 17 lipca FC SZZ pod Szczecinem oraz FC KTW w Sosnowcu. Pracownicy będą mogli oddać głos również przez internet. W związku z tym, że w Amazon w Polsce obecnie pracuje 14 tys. osób, referendum na ten moment planowane jest do września br. z możliwością jego wydłużenia. Daje to nam możliwość być obecnym przed magazynami w całej Polsce w najbliższych miesiącach, docierania do ludzi i rozwijania naszej walki.

Życzymy wszystkim, którzy 15 lipca planują różnego rodzaju akcje protestacyjne odwagi i siły. To my poprzez nasze wspólne działania wytyczamy drogę do nowego świata, który nie rządzi się okrutną logiką zysku, ale zasadą sprawiedliwości i solidarności ponad podziałami na magazyny, zawody i granice!

OZZ Inicjatywa Pracownicza Amazon
14/07/2019

Ogłaszamy, że 15 lipca rozpoczynamy w Poznaniu referendum strajkowe oraz odbędzie się akcja protestacyjna. Amazon pod presją ogłosił podwyżki wcześniej, ale płace są wciąż niskie a normy zawyżone.

2 lipca pod Poznaniem odbyło się drugie spotkanie organizacji związkowych z przedstawicielami spółki Amazon Fulfillment Poland z udziałem mediatora, Pawła Galca. Na spotkaniu pracodawca odrzucił kluczowe uwagi związków do istniejącej oceny pracowniczej (załącznik nr 3 do Regulaminu Pracy). Nie zgodził się również na zawieszenie sporu na okres trzech miesięcy pod warunkiem zawieszenia tzw. feedbacków.

Artykuł ukazał się w grudniowym numerze Le Monde Diplomatique - edycja polska. Przedruk za zgodą redakcji.

1 listopada zakończył się dwutygodniowy strajk w Polskich Liniach Lotniczych LOT – zorganizowany pomimo sądowych zakazów w branży o kluczowym znaczeniu dla gospodarki i zakończony porozumieniem w formie, którą rzadko udaje się uzyskać związkom zawodowym. Nie przesadzając można stwierdzić, że był to jeden z ważniejszych protestów pracowniczych w Polsce w ostatnich latach i symptom narastających niepokojów w branży lotniczej na całym świecie.