Wywiad z pracownicami KWK "Sośnica-Makuszowy" i KWK "Pokój" przeprowadzony przez Zofię Nawrocką z Warszawskiej Komisji Środowiskowej OZZ Inicjatywa Pracownicza. Przedruk za portalem Codziennik Feministyczny.

Kiedy pod ziemią wciąż trwa protest górników przeciw planowanej likwidacji ich miejsc pracy, pracujące w kopalniach kobiety zorganizowały się, by w poniedziałek 12 stycznia przyjechać do Warszawy i przekazać prezydentowi swój głos sprzeciwu. Początkowo mówiono, że spotkają się z B. Komorowskim w Pałacu Prezydenckim, potem pojawiła się informacja, że idą do jego kancelarii na Wiejską. Ponieważ prezydent wymówił się spotkaniem sztabu antykryzysowego, górniczki miały zostać przyjęte przez jego żonę. Między sobą mówiły: bez urazy, ale jednak przyjechałyśmy do prezydenta.

Pod Ministerstwem Gospodarki odbyła się pikieta solidarnościowa z pracownicami i pracownikami Kompani Węglowej, którzy od 7 dni prowadzą podziemny strajk okupacyjny.  W akcji udział wzięło ok. 60 osób, w tym przedstawiciele i przedstawicielki: Inicjatywy Pracowniczej, Ruchu Sprawiedliwości Społecznej, Alternatywy Socjalistycznej, Pracowniczej Demokracji, Porozumienia Kobiet 8 Marca i oraz kolektywu „Syrena”. Podczas pikiety przeprowadzona została również zbiórka śpiworów, koców i witamin dla walczących pracowników i pracownic.

W środę 7 stycznia rząd Ewy Kopacz ogłosił przyjęcie „planu ratunkowego” mającego doprowadzić do powstania „rentownej Kompanii Węglowej”. Plany rządu zakładają zamknięcie 4 kopalń (z 14 należących do Kompanii) i oznaczają utratę pracy dla co najmniej 3 tys. osób. W odpowiedzi na działania rządu, górnicy oraz pracownice i pracownicy powierzchni kopalń rozpoczęli spontaniczne strajki i protesty. W chwili obecnej pod ziemią protestuje co najmniej 1000 pracowników kopalń "Brzeszcze", "Bobrek-Centrum", "Sośnica-Makoszowy" i "Pokój", a w całym województwie śląskim  trwają pikiety i blokady dróg. Protesty zainicjowano spontanicznie, jednak uzyskały one poparcie wszystkich organizacji związkowych działających w Kompanii.

W związku z wydarzeniami na Śląsku, OZZ Inicjatywa Pracownicza wydała stanowisko wyrażające poparcie dla akcji protestacyjnych [przeczytaj stanowisko] oraz planuje zorganizowanie działań solidarnościowych. W najbliższą środę, 14 stycznia, pod budynkiem Ministerstwa Gospodarki w Warszawie o godz. 15:00 odbędzie się pikieta solidarnościowa połączona ze zbiórką kocy i śpiworów dla protestujących pod ziemią [informacja o akcji]. Wsparcie dla protestów zapowiedziały także: Poznańska Komisja Międzyzakładowa, Ogólnopolska Komisja Środowiskowa Pracowników Sztuki oraz struktury IP ze Śląska i Krakowa.

W środę 7 stycznia rząd Ewy Kopacz ogłosił przyjęcie „planu ratunkowego” mającego doprowadzić do powstania „rentownej Kompanii Węglowej”. „Ratunek” polega jednak na rozpoczęciu kolejnego etapu likwidacji polskiego górnictwa: rząd planuje zamknięcie 4 (z 14) kopalń Kompanii Węglowej oraz zwolnienia z pracy 3 tys. osób!

Materiały prawne" nr 2 (wrzesień 2013 r.) - "Strajk solidarnościowy krok po kroku - poradnik"

Spis treści:

• Wprowadzenie
• Wymagania formalne
• Karta referendalna
• Regulamin referendum
• Data referendum
• Obecność przedstawicieli pracodawcy
• Informacja o aktualnym stanie zatrudnienia
• Ogłoszenie strajku
• Strajk
• Podstawa prawna
• Przypisy

22 listopada miała miejsce kolejna odsłona walki z Trend Fashion, podwykonawcą luksusowych marek odzieżowych (Próchnik, Wólczanka, Vistula). Tym razem uderzyliśmy w wyzyskiwaczy w głównej świątyni konsumpcji – centrum handlowym „Złote Tarasy” znajdującym się przy Dworcu Centralnym w Warszawie.

Siłami Warszawskiej Komisji Środowiskowej OZZIP przeprowadziliśmy solidarnościową akcję protestacyjną przed sklepem marki Próchnik znajdującym się wewnątrz galerii handlowej. Rozwinęliśmy transparenty, rozdawaliśmy ulotki oraz informowaliśmy przez megafon klientów o wyzysku i łamaniu praw pracowniczych w firmie Trend Fashion. Po krótkim czasie oprócz zdezorientowanej ochrony zebrało się wokół nas wiele zainteresowanych sprawą osób.

Od lutego br. OZZ IP prowadzi zbiórkę publiczną pod hasłem "O prawo do strajku, o wolność działalności związkowej". Pieniądze zbieramy na 3 podstawowe cele:

1. Sądową obronę praw pracowniczych i pomoc prawną;
2. Pomoc materialną dla pracowników i pracownic poszkodowanych przez niezgodne z  prawem działania pracodawców;
3. Kampanię szkoleniowo-informacyjną na temat prawa do zrzeszania się i prawa do strajku.

Zgodnie z ustaleniami ostatniego Zjazdu Delegatów i Delegatek, w dniach 26-27 kwietnia 2014 roku, odbyła się w Poznaniu pierwsza Konferencja Programowa OZZ Inicjatywa Pracownicza. W spotkaniu wzięło udział 20 osób, reprezentujących 10 komisji OZZ IP i kilka środowisk wspierających związek. Konferencję podzielono na trzy bloki tematyczne: diagnoza obecnej sytuacji związku i plan rozwoju związku, stanowiska wobec najważniejszych problemów społeczno-gospodarczych oraz propozycje zmian w deklaracji programowej i ideowej Inicjatywy Pracowniczej.

Tło, przebieg konfliktu i stan obecny

15 lipca pracownice Trend Fashion - kontrahenta przede wszystkim Vistuli, ale też firmy Próchnik i innych europejskich marek - przeprowadziły dwugodzinny protest żądając podwyżki ok. 100 zł miesięcznie przy zarobkach średnio 1300. Zarządzający zakładem zareagował zwolnieniem 7 losowo wybranych pracownic. Ogólnopolski Związek Zawodowy Inicjatywa Pracownicza podejmuje działania na rzecz poszkodowanych.

Tłem konfliktu są głodowe stawki i niejasne zasady wynagradzania. Stawki są liche. Prosząca o anonimowość pracownica dostaje niecałe 1,3 grosza za obrobienie marynarki na 2 maszynach. Za dniówkę wyciąga ok. 50 zł, z czego jakieś 7 zł z akordu – czyli ok. 1000 –1100 zł za miesiąc. Mówi, że 50–60 zł za dniówkę to standard w zakładzie.

W czwartek 3.04.2014 r. z pozytywnym skutkiem dla jednej z byłych pracownic Chung Hong, zakończyła się trwająca od niemalże dwóch lat sprawa o odszkodowanie za bezprawne rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Wyrok jest prawomocny. To pierwsza z prawomocnie zakończonych spraw 26 osób zwolnionych za udział w strajku zorganizowanym przez Komisję Zakładową Inicjatywy Pracowniczej w Chung Hong Electronics Poland sp. z o. o. (czytaj więcej: Procesy z Chung Hong i JP Weber - podsumowanie)

Już ponad półtora roku toczą się sprawy w sądzie pracy po tym, jak zarząd firmy Chung Hong w strefie LG pod Wrocławiem zwolnił dyscyplinarnie 26 osób za strajk. Pod koniec grudnia 2013 roku cztery sprawy rozegrały się na korzyść strajkujących.

Wciąż nie możemy szeroko opisywać tego, co dzieje się na sali rozpraw, gdyż sprawy w sądzie pracy zostały utajnione. Na wniosek prawników Chung Hong, którzy twierdzili, że jawność godzi w interesy firmy, nikt z zewnątrz nie mógł uczestniczyć w rozprawach. Była to próba wyciszania potencjalnych protestów, rozbijania pracowniczej solidarności i uniemożliwiania zwolnionym informowania na bieżąco opinii publicznej o ich sytuacji.

Strajk generalny jako forma zorganizowanej walki ludzi pracy o prawa ekonomiczne, ale także polityczne ma w Polsce bardzo długą tradycję. Strajki generalne towarzyszyły wielu wydarzeniom historycznym i wpływały niekiedy na losy kraju oraz społeczeństwa.

Łódź 1892

Jeden z pierwszych strajków generalnych miał miejsce w maju 1892 roku w Łodzi znajdującej się wówczas w zaborze rosyjskim. Przyczyną był wyzysk i niskie płace w fabrykach. 5 maja 1892 protest rozpoczął się od jednego z zakładów włókienniczych. Pracownicy po dyskusji między chcącymi strajkować a tymi którzy woleli podjąć pracę wyszli z zakładu i ruszyli do innych fabryk. Pod jednym z zakładów doszło do przepychanek z uzbrojonymi strażnikami, którzy nie chcieli wpuścić robotniczego pochodu na teren fabryki. Bramy zostały jednak wyważone. Wtedy doszło też do pierwszych starć z kozakami wezwanymi na pomoc przez fabrykantów. Wojsko próbowało aresztować najbardziej aktywnych uczestników protestu, a resztę zagonić z powrotem do pracy. Robotnicy odbijali jednak więźniów i stawiali czynny opór. Wojsko zaczęło strzelać i padło pierwszych pięciu zabitych. Pomimo to robotnicy nie ustępowali wspierani przez miejscową ludność, bez względu na pochodzenie etniczne i wiek. Rosyjski generał gubernator warszawski Josif Hurko przesłał wówczas obecnym w Łodzi oddziałom słynny rozkaz „strzelać, amunicji nie żałować!”. Padły kolejne strzały, a od nich zabici i ranni. Strajkujący podjęli walkę i również ranili oraz zabijali carskich żołnierzy. Tłum na wieść, że w miejscowym więzieniu katowani są schwytani robotnicy zdobył je szturmem i uwolnił przetrzymywanych. Wojsko i władze były tak przerażone, że uciekły z miasta. Jeden z najbardziej znienawidzonych fabrykantów oferował 40 tysięcy rubli za wyprowadzenie z miasta.

Już ponad półtora roku toczą się sprawy przed sądem pracy po tym, jak zarząd firmy Chung Hong w specjalnej strefie ekonomicznej pod Wrocławiem zwolnił dyscyplinarnie 26 osób za strajk. Kilka dni temu trzy sprawy rozegrały się na korzyść strajkujących.

Zeszłotygodniowe protesty związkowców, zakończone sobotnią manifestacją mimo setek nieprzychylnych komentarzy stały się szansą na nowe otwarcie. Obarczony wieloma przypadłościami ruch związkowy dużym wysiłkiem zdobył się na wspólną, pokojową manifestację w obronie bardzo elementarnych praw.

Z większości mediów w ostatnich dniach można było usłyszeć wywody lobbystów organizacji pracodawców, dla pomyłkowo podpisywanych jako ekonomiści nad rzekomo wygórowanymi żądaniami protestujących. Polska gospodarka mimo swoich wielu sukcesów miała w tych kasandrycznych wizjach zawalić się m.in pod ciężarem podniesienia płacy minimalnej do skromnego progu 50% średniej płacy. Podobnie komentowano praktycznie wszystkie postulaty - z jakiś powodów pomijając żądanie dymisji ministra pracy, który firmuje szereg niekorzystnych zmian, z dziwnym uporem przedstawiając je jako niesamowicie pozytywne.

Związki zawodowe są obciążone wieloma ciężkimi wadami. Są zhierarchizowane, uprawia się w nich kult liderów, rozwijane są scentralizowane struktury, wchodzą w mętne konszachty z pracodawcami (tzw. żółte związki), dają się wykorzystywać politykom licząc na coś w zamian... Jednak są jedyną siłą zdolną stanąć w obronie praw pracowników najemnych w krytycznych sytuacjach. Jeśli przyjrzymy się postulatom ostatnich protestów okazują się być one dość wyważone - bronią jedynie tego co jeszcze niedawno było zupełną oczywistością.