W grudniu ub.r. powstała Komisja Środowiskowa Muralistek i Muralistów zrzeszająca osoby pracujące przy wykonywaniu murali reklamowych. O tym jakie są warunki pracy w tej branży i o co walczy nowa komisja Inicjatywy Pracowniczej przeczytacie więcej w poniższym wywiadzie, który przeprowadził Hubert Walczyński z Patrycją Serwetą, Radkiem Skrzypczakiem i Olą Stachowicz.

W numerze:

WSTĘP:

- W cieniu wojny. Po Krajowym Zjeździe Inicjatywy Pracowniczej

Z ŻYCIA ZWIĄZKU:

- Kompromitacja wymiaru sprawiedliwości. Sprawa poznańskich portierek

- Wojna to wyzysk. Sprawozdanie z przebiegu Konwoju Pomocy Pracowniczej dla Ukrainy

- Wsparcie dla strajków (Solaris, MZK Bydgoszcz)

- Opiekunowie medyczni - spór i protest na sesji rady miasta we Wrocławiu

- Dość bezkarności pracodawców. Związki zawodowe razem przeciwko zwolnieniom!

- Inicjatywa Pracownicza w LafargeHolcim

FELIETON:

- Zrójnowana Łódź oczami kuriera rowerowego

TEMAT NUMERU - ZJAZD I PO ZJEŹDZIE

- Sprawozdanie z Krajowego Zjazdu Delegatów i Delegatek

- Śmieciowe formy zatrudnienia - diagnoza

- Agencje pracy tymczasowej i "śmieciowe" formy zatrudnienia - relacja z dyskusji na Zjeździe

- W kierunku likwidacji czy ograniczenia agencji pracy tymczasowej?

- Spory zbiorowe i strajk jako podstawowa forma walki związków zawodowych

PRAWO:

- Pracodawca z alkomatem

SPRAWY LOKATORSKIE:

- Czy regulować czynsze mieszkaniowe?

HISTORIA:

- Pierwszy strajk w Cegielskim

Wolne media atakowane są dzisiaj z dwóch stron: przez wielki kapitał i przez autorytarną władzę. Oba zagrożenia są śmiertelne dla wolności słowa, ale liberalna opinia publiczna zdaje się dostrzegać tylko jedno z nich.

Do Inicjatywy Pracowniczej zgłasza się coraz więcej osób, które pracują na śmieciówkach i mają trudności z uzyskaniem świadczenia postojowego. Problem wynika z faktu, że nie mogą sami złożyć wniosku o świadczenie przysługujące im w ramach tarczy antykryzysowej. Co więcej, nie mogą interweniować w swojej sprawie w ZUS, nawet jeśli wiedzą, że zleceniodawca nie wypełnił w ich imieniu druku RSP-C. Kto się do nas zgłasza?

Ukazał się raport "Pełna kultura - puste konta", który podsumowuje oddolne badanie dotyczące poziomu płac i warunków zatrudnienia w warszawskich publicznych instytucjach kultury zrealizowane przez członkinie i członków Komisji Zakładowych OZZ „Inicjatywa Pracownicza” przy warszawskich instytucji kultury.

Jak piszą autorzy i autorki:

"Według danych „Inicjatywy Pracowniczej” przeciętne wynagrodzenie w warszawskich publicznych instytucjach kultury było o ponad 1300 zł niższe (5 094 zł brutto), niż średnie wynagrodzenie brutto w Warszawie w 2018 r., które według GUS wynosiło 6 433 zł."

Zebrane dane podsumowują następująco:

"Osoby pracujące w sektorze kultury stanowią jedną z najgorzej zarabiających grup zawodowych w Polsce. Winę za to ponoszą politycy wszystkich partii, którzy od lat pozwalają na wyzysk pracownic i pracowników sektora publicznego. Dlatego „Inicjatywa Pracownicza” domaga się spełnienia następujących postulatów:
1. Zwiększyć wynagrodzenia zasadnicze o 1564 PLN brutto!
2. Coroczna waloryzacja wynagrodzeń co najmniej o wskaźnik inflacji!
3. Zmniejszyć rozpiętości płacowe!
4. Zlikwidować outsourcing i umowy śmieciowe!
5. Wprowadzić jawność zasad wynagradzania!"

Raportowi towarzyszy prezentacja zawierająca graficzne przedstawienie danych statystycznych. Obie publikacje można pobrać tutaj: [link]

OZZ Inicjatywa Pracownicza występowała już w obronie sprzątaczek zatrudnionych na Uniwersytecie Adama Mickiewicza i w poznańskich sądach, a także portierów i portierek pracujących na terenie Uniwersytetu Przyrodniczego. W sierpniu 2018 r. do Inicjatywy Pracowniczej, zgłosiły się poszkodowane pracownice, które pracowały dla firmy strzegącej obiekty zarządzane przez Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych. Osoby te pracowały w budynku przy ulicy Ratajczaka 44, ale sprawa dotyczy także innych obiektów: Kórnicka 24, Kasprzaka 16, Grunwaldzka 22, Robocza 4 i Mickiewicza 31. Łącznie jest to ok. 30 osób.

Rozmawiamy z Piotrem Krzyżaniakiem, członkiem Komisji Krajowej OZZ Inicjatywa Pracownicza, na temat zmian w ustawie o związkach zawodowych. Wywiad ukazał się w 49 numerze Biuletynu Inicjatywa Pracownicza [pobierz PDF]. Do wywiadu dołączamy tekst Ustawy o związkach zawodowych z zaznaczonymi zmianami, które wejdą w życie 1 stycznia 2019 r. (do pobrania na dole artykułu).

W maju 2018 roku swoją działalność rozpoczęła środowiskowa komisja dziennikarek i dziennikarzy przy Inicjatywie Pracowniczej. W jej skład wchodzą współpracownicy portali internetowych i gazet z całej Polski, w tym największych dzienników i tygodników. 

W związku z trwającą debatą nad reformą prawa pracy, publikujemy:

- projekt indywidualnego Kodeksu pracy przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy (wersja z 13.03.2018r.)

- projekt Zbiorowego Kodeksu pracy przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy (wersja z 13.03.2018r.)

- roboczy projekt zmian w Ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, dyskutowany w Radzie Dialogu Społecznego (wersja z marca 2017 r.)

- [projekt nowelizacji Ustawy o związkach zawodowych - pobierz plik] przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (obecnie w drugim czytaniu)

[przeczytaj omówienie reformy prawa pracy autorstwa Jakuba Grzegorczyka] 
[przeczytaj komentarz do planowanej reformy autorstwa Jarosława Urbańskiego]

Od wielu lat słyszymy o konieczności i zamiarach zmiany zarówno indywidualnego, jak też zbiorowego prawa pracy. Kodeks pracy od początku lat 90. został znowelizowany kilkadziesiąt razy. Może się oczywiście zdarzyć, że pomysły Komisji Kodyfikacyjnej, które ujawniły media, zostaną ostatecznie wprowadzone w życie. Ale musimy pamiętać, że Komisja jeszcze nie przedstawiła swojego finalnego projektu. Nie wiemy też czy rząd propozycje Komisji zechce w ogóle przekuć w konkretny  projekt zmian ustawowy dotyczących tak prawa pracy indywidualnego, jak i zbiorowego. Nie wiemy czy może się to stać za czasów tej kadencji władz. Czy w ogóle możliwe jest, aby dyskusja wokół kontrowersyjnych zapisów toczyła się w przededniu wyborów parlamentarnych? A jaka będzie sytuacja polityczna po wyborach w 2019 roku? Rządząca PiS wprowadziła szereg ustaw w ekspresowym tempie, ale z równie wielu zmian legislacyjnych szybko zrezygnowano, gdy tylko podniósł się głosy społecznej krytyki.

Kilka tygodni temu księgowy mojego zleceniodawcy zażartował przez telefon „No to teraz musi Pani pracować pełną parą”. W tym niewinnym żarcie kryło się celne zalecenie dla mnie i wszystkich innych prekariuszek na śmieciówkach, które zaszły w ciążę: jeśli spodziewasz się dziecka i pracujesz na umowach cywilno-prawnych oraz masz prawo do zasiłku macierzyńskiego (czy w ogóle masz – o tym poniżej), będzie on liczony tylko od jednej umowy zlecenia. Zatem pracuj ile wlezie w ramach tego zlecenia przed porodem, bo od tego zależy za ile będziesz ty i twój berbeć żyła przez kolejny rok. Wskazówka zgoła sprzeczna z tym, co rekomendują lekarze i położne (wypoczynek, a przede wszystkim unikanie stresu), ale cóż, dobrostan człowieka sobie, a ekonomia wyzysku (kobiet) sobie... Ta ekonomia to także setki tysięcy kobiet pracujących na śmieciówkach, często podejmujących kilka umów zlecenie i o dzieło w ciągu miesiąca, żeby jakoś „uszyć” miesięczny budżet. Tak jak ja.

W grud­niu 2015 r. nie­for­malna grupa stu­den­tów i stu­den­tek Aka­de­mii Sztuki w Szcze­ci­nie wysto­so­wała list otwarty do Rek­tora, infor­mu­jący o dra­ma­tycz­nych warun­kach pracy por­tie­rów i sprzą­ta­czek pra­cujących na uczelni

Nowe wydanie broszury "Umowa o pracę - kiedy masz do niej prawo i dlaczego jest dla Ciebie lepsza od umów cywilnoprawnych?" - poprawki uwzględniają najnowsze zmiany w przepisach (m.in. minimalną stawkę godzinową na umowach zlecenie oraz rozszerzenie prawa do tworzenia i wstępowania do związków zawodowych o osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych).

W Polsce ponad dwa miliony pracowników i pracownic jest zatrudnianych na umowach cywilnoprawnych (o dzieło i zlecenie) lub prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Chociaż wiele z tych osób powinno mieć normalne umowy o pracę, to jednak pracodawcy wolą zatrudniać ich na umowach cywilnych. Czemu? Ponieważ w ten sposób łatwiej się ich pozbyć i mają one mniej praw niż osoby zatrudnione na umowach o pracę. 

Broszura "Umowa o pracę - kiedy masz do niej prawo i dlaczego jest dla Ciebie lepsza od umów cywilnoprawnych" powstała w celu zapoznania pracowników i pracownic z podstawowymi różnicami pomiędzy umowami o pracę a umowami cywilnoprawnymi.

Prawo pracy – zarówno indywidualne, jak i zbiorowe, powstało jako efekt kolektywnego wysiłku ruchu pracowniczego, któremu udało się wyodrębnić je z prawa cywilnego i handlowego. W efekcie strajków, protestów i masowych demonstracji, stosunki pracy, początkowo zakładające „równość stron”, zostały ujęte w ramy wzmacniające siłę i możliwości działania pracowników i pracownic. Ramy te nigdy nie były jednak stabilne: z jednej strony, biznes nieustannie dążył do powrotu do XIX wiecznej „swobody umów” w ramach której nie funkcjonowały płatne urlopy, ochrona przed arbitralnym zwolnieniem z pracy, prawo do strajku oraz wolności związkowe; z drugiej strony, pracownicy i pracownice ciągle starali się poszerzyć zakres swojej autonomii względem kapitalistycznej logiki maksymalizacji zysku za wszelką cenę.

Przełomowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego – do związków zawodowych mogą wstępować także osoby na śmieciówkach