„Organisiert Euch selbst!“ Ein Interview mit Vertreter*innen der polnischen Basisgewerkschaft Inicjatywa Pracownicza

Das folgende Interview führte das Streiksolibündnis Leipzig Ende August mit Vertreter*innen der polnischen Basisgewerkschaft IP (Inicjatywa Pracownicza), in der sich Arbeiter*innen am Amazon-Standort Poznan gegen die alltäglichen Zumu- tungen im Fulfillment-Center (Warenlager) organisieren. Wir sprachen über die lokale Gewerkschaftsarbeit und die Bedeutung grenzüber- schreitender Solidarität. Die hier abgedruckten Fragen und Antworten sind ein Auszug aus einem längeren Interview. Es wurde per Mail und im Original auf Englisch geführt. Das Interview wurde ursprünglich für eine Betriebszeitung in Leipzig hergestellt.

W Volkswagen Poznań pracownicy domagają się podwyżek. Głównym żądaniem jest 1000 zł do pensji zasadniczej. Inicjatywa Pracownicza od wczoraj rozdaje w zakładach ulotki z obliczeniami uzasadniającymi aktualne żądania płacowe.

Treść ulotki:

Zaczęło się w czerwcu w Bratysławie. Po pół roku negocjacji pracownicy słowackiego VW zrozumieli, że rozmowy nic nie dają – wyszli na strajk i wygrali. Oczywiście VW i ci, którzy mówią jego głosem, twierdzą, że ten strajk nie miał sensu, że lepiej harować jak wół i czekać aż się zarząd nad nami zlituje. Słyszymy to od lat i nic się nie zmienia. Prawda jest taka, że zarząd nigdy się nad nami nie zlituje, a my, zamiast czekać, powinniśmy latem dołączyć do Słowaków. Tak czy inaczej, latem założyliśmy Inicjatywę Pracowniczą. Nie po to, żeby czekać, tylko żeby naciskać na tych, którzy mówią, że mamy siedzieć cicho. Jeszcze latem nikt sobie nie wyobrażał, że sytuacja w zakładzie może się zmienić. W międzyczasie 30 sierpnia w Portugalii pracownicy VW zatrzymali fabrykę na jeden dzień – też mieli już dosyć czekania.

Obecnie toczą się negocjacje. Zarząd uwielbia, kiedy pracownicy, zamiast działać, czekają aż „góra” coś wynegocjuje. Dopóki produkcja idzie na pełną parę, zyski rosną, a płace stoją w miejscu, to negocjacje mogą trwać w nieskończoność i wszystko gra. Dwa tygodnie temu pokazaliśmy, co myślimy o ich negocjacjach. Kiedy zarząd na spotkaniach z załogą przekonywał o swojej ciężkiej sytuacji, to załoga go wygwizdała albo wyszła, nie słuchając, co ma do powiedzenia. Chcieli negocjacji, to je mają! Nasza reakcja sprzed dwóch tygodni jak na razie była najmocniejszym argumentem w„dialogu”, który dotychczas nic nie przynosi. Po co się kurczowo trzymać„dialogu”, jeżeli najmocniejsze argumenty mamy na halach? Więcej zyskamy współpracując razem ze sobą na halach, niż wysłuchując kolejnych komunikatów z bezowocnych negocjacji. Ich jedynym efektem jest to, że od lat harujemy za grosze.

Dopóki nie zobaczą, że potrafimy walczyć, to wciąż będą nam wmawiać, że zarabiamy za dużo i pracujemy za mało. Jeżeli chcą wprowadzić dodatkowe zmiany, tak jak jest w Niemczech, to niech dadzą nam takie same płace i świadczenia. Jeżeli zmuszają nas do wyrabiania nadgodzin, to możemy wspólnie ich odmawiać. Z dnia na dzień sytuacja staje się coraz bardziej napięta. Musimy mieć świadomość, że obecnie kroczymy w stronę strajku. Sama Solidarność zapowiada rozpoczęcie sporu zbiorowego. Pod tym względem będziemy razem i jak będzie trzeba, to Inicjatywa Pracownicza również wejdzie w spór zbiorowy. Wszyscy widzimy, że nic nie robiąc, nic nie zyskamy.

Czy wiesz, że zgodnie z obecnym porozumieniem na lata 2015-17:

* Rocznie tylko 20% załogi uzyskuje przeszeregowanie. Znaczy to, że pracownik średnio co 5 lat awansuje o jedną grupę wyżej. Czyli przejście z podstawowej grupy 3G do grupy 5C (łącznie 11 podgrup) trwa średnio 55 lat.

* W 2015 r. wzrost płac w VW wynosił jedynie 1,5 proc. / średni wzrost płac w gospodarce wynosił 3,3 %. 
   W 2016 r. wzrost płac w VW wynosił 2 proc. / średni wzrost płac w gospodarce wynosił 4 %. 
   W 2017 r. wzrost płac w VW wynosił 2 proc. / spodzie- wany średni wzrost płac w gospodarce wynosi 5 %. 
   Wzrost płac w VW jest o ponad połowę niższy od średniego wzrostu płac w gospodarce. Znaczy to, że VW zaniża średni poziom płac w Polsce.

* Wysokość dodatków i premii naliczana jest na podstawie wynagrodzenia zasadniczego. W sytuacji, kiedy jest ono niskie, to również premie i dodatki są niskie. Premie i dodatki mają znaczącą wysokość jedynie w odniesieniu do wysokich grup zaszeregowania.

Gdy koncern zyskuje my tracimy

W 2016 r. obroty VW wzrosły o 4 mld euro, osiągając 217,3 mld euro. Równocześnie sama sprzedała najwięcej aut na świecie - 10,3 mln, a jej zysk wzrósł o 14 % i wyniósł 14,6 mld euro. Jednym słowem sama bije rekordy pod względem obrotów, sprzedaży i zysków, ale nie pod względem wysokości płac. W związku z dobrymi wynikami szef Volkswagena ogłosił niedawno zwiększenie udziałów w zyskach dla akcjonariuszy, zapowiadając jednocześnie, iż firma będzie robić wszystko, aby pracować jeszcze szybciej i wydajniej. Pomimo tego wciąż wmawia się nam, że to my chcemy za dużo. Tymczasem zarząd i akcjonariusze zgarniają fortuny, o których żadnemu z szeregowych pracowników się nie śniło. To my pracujemy, żeby oni mogli korzystać z życia w luksusie.

Wciąż zmuszają nas do szybszej pracy, co nie raz powoduje łamanie zasad BHP, dodają kolejne zmiany, zmuszają do wykonywania „dobrowolnych” nadgodzin. Kiedy wybuchła afera spalinowa ci, którzy byli za nią odpowiedzialni, zdobyli miękkie lądowanie. Teraz my musimy naprawiać, to co oni zepsuli, a jeżeli coś idzie nie tak, to szybko lądujemy na twardym bruku, bez żadnej pomocy. W obliczu takiej sytuacji mówimy krótko: Panie i Panowie z zarządu VW, nie będziemy dłużej płacić za Wasz kryzys.

Zbliża się koniec roku. Dla wielu z nas oznacza to początek bardzo intensywnego okresu: dodatkowych godzin pracy, szybszego tempa, mniejszej ilości czasu na regenerację. Zwiększenie intensywności pracy może też oznaczać wzrost konfliktów między pracownikami a szefostwem. Jednym z zakładów, które w przedświątecznym okresie zwracają na siebie szczególną uwagę jest Amazon. Poniżej publikujemy wywiad z pracownicą Amazona, streszczający co w przeciągu roku działo się w magazynach.

***

Praca w Amazonie to codzienne doświadczenie bardzo daleko posuniętej kontroli. Zliczana jest każda minuta, kiedy nie wykonywałeś pracy widocznej dla systemu informatycznego.

Krótko po powstaniu komisji OZZ Inicjatywa Pracownicza w poznańskich zakładach Volkswagena udało nam się nawiązać kontakt z sekcjami zakładowymi hiszpańskiego związku zawodowego CGT (Powszechna Konfederacja Pracy) działającymi w fabrykach Volkswagena i SEATA (marka, w której 100% udziałów posiada Volkswagen AG). Poniżej publikujemy raporty przygotowane przez kolegów i koleżanki z CGT na temat problemów pracowniczych w hiszpańskich fabrykach Volkswagena i SEATa oraz działań, jakie podejmuje CGT.

Júnový štrajk v bratislavskom Volkswagene mal medzinárodný ohlas. A to nielen v médiách, ale aj medzi zamestnancami koncernu. Poľských kolegov v Poľsku inšpiroval k tomu, aby založili nové odbory. Akým problémom čelia a ako sa k vzniku nových odborov postavila firma, sa dozviete v preklade rozhovoru s Andrzejom a Sebastianom, ktorí patria k organizátorom „Medzipodnikového výboru Iniciatívy pracujúcich“ v poznanskom závode Volkswagenu. Originál rozhovoru publikovala Iniciatíva pracujúcich a vyšiel aj v prvom číslezávodných novín nových odborov.

W cieniu prób przejęcia kontroli nad systemem sądownictwa i ataków na organizacje pozarządowe, Prawo i Sprawiedliwość stopniowo próbuje podporządkować sobie także ruch związkowy. W tym celu z jednej strony dąży do ograniczenia uprawnień mniejszych związków zawodowych, a z drugiej zacieśnia kontakty z NSZZ Solidarność marginalizując inne centrale. Celem tych działań jest ograniczenie do minimum jakiejkolwiek aktywności społecznej niezależnej od rządu i spacyfikowanie wszelkich potencjalnych źródeł krytyki aktualnej władzy. 

Wzorem XX-wiecznych ruchów faszystowskich, PiS wyraźnie dąży do stworzenia korporacyjnego modelu stosunków pracy, w którym de facto istnieje tylko jeden związek zawodowy, ściśle zintegrowany z aparatem państwowym i partyjnym. Ponieważ w XXI w. w Europie takiego stanu rzeczy nie da się osiągnąć po prostu metodami dyktatorskimi, korporacjonizm budowany jest przez serię pozornie drobnych zmian prawnych podważających pluralizm związkowy.

Pracownicy firmy DHL Exel Supply Chain (Poland) Sp. z o. o., która w ramach trzyletniego przetargu obsługuje logistycznie Volkswagena we Wrześni, dołączyli do naszego związku. 6 września 2017 r. zarząd DHL został poinformowany o tym, że Inicjatywa Pracownicza objęła działaniem ten zakład pracy. Koleżanki i koledzy z DHL-a – tak jak z agencji pracy – są równoprawnymi członkami naszego związku. Będziemy wspólnie domagać się poprawy warunków pracy.

Dlaczego zadecydowaliście się dołączyć do związku zawodowego?

Już kiedyś o tym rozmawialiśmy, ale wszystko się przeciągało i nic z tego nie wyszło. Zdenerwowaliśmy się, gdy okazało się, że różni pracownicy dostali różne podwyżki. Nie podoba nam się też, że pracownicy mają różne premie – niektórzy, zwłaszcza ci, którzy pracują od początku, mają do 20%, inni do 10%. Chcielibyśmy, aby były równe. Chcemy też jasnych kryteriów przyznawania tej premii, bo teraz mówi się, że jest ogólnie „za pracę”, a zabiera się ją dość dowolnie, np. gdy jakiś procent pracowników choruje. Przede wszystkim domagamy się jasnego zaszeregowania – teraz pracownicy mają różne stawki na tych samych stanowiskach.

Chodzi nam o lepsze zarobki dla wszystkich, bo wielu pracowników zwalnia się samych, znajdują lepiej płatną pracę w okolicy. Pracownik magazynowy DHL zarabia ok. 2300 zł brutto podstawy, operator wózka ma dodatek. To według nas za mało. Chcielibyśmy mieć wpływ na Fundusz Socjalny, zwiększyć odpis na pracownika, bo teraz jest najniższy. Widzimy, jak Volkswagen dostaje paczki świąteczne dla dzieci, u nas tego nie ma. Poza tym chcemy mieć dostęp do wszystkich regulaminów. Powinniśmy pomyśleć o społecznym inspektorze pracy, ale też o codziennych ułatwieniach dla pracowników: np. warto by było, aby z drugiej strony hali, gdzie mamy szatnie, powstał parking.

Jak układają się relacje między pracownikami Volkswagena a DHL?

Pracujemy obok siebie. DHL zapewnia przyjęcia towaru, zamagazynowanie, dostarczenie towaru na linie. Dogadujemy się różnie, w zależności od linki: na jednych jesteśmy bardzo zżyci, pomagamy sobie wzajemnie, ale na innych niektórzy patrzą na nas z góry. Chcielibyśmy działać wspólnie, aby też pracownicy Volkswagena rozumieli nasze problemy: że czasami brakuje ludzi, zwłaszcza wózkowych, nie mamy pełnych obstaw, bo ludzie sami odchodzą. Zanim załadujemy wszystko na wózki, to trwa, nie powinniśmy sobie nawzajem utrudniać życia.

Część kolegów i koleżanek była w szoku, że związkowcy z Volkswagena chcą z nami działać, bo sądziła, że oni są do nas sceptycznie nastawieni. Na zebranie założycielskie przyjechała spora delegacja z Volkswagena, nie spodziewaliśmy się tego, byliśmy bardzo mile zaskoczeni. Propozycja, abyśmy działali wspólnie, była bardzo budująca.

Już wcześniej słyszeliśmy o trzech zwolnionych pracownikach, dlatego też ludzie bali się, że nas też mogą zwolnić za związki. Ludzie nie chcą stracić pracy albo być za karę przeniesieni – chcą pracować na miejscu we Wrześni, a nie dojeżdżać np. ze Swarzędza, tutaj mają przyjaciół i zgrane brygady.

Ale też nie chcemy się bać: pracownicy są dość zgrani na VZ-tach (wydanie towaru, przepaki, klt-eki, wywózna linkę). Markety trzymają się trochę osobno. Jest jeszcze spawalnia. Zanim dołączyliśmy do związku zawodowego, zrobiliśmy rozeznanie: na wszystkich działach przeprowadziliśmy ankietę. Staraliśmy się, żeby nie było tak, że nikt nie został poinformowany. Zebraliśmy 50-60 podpisów osób chętnych do wstąpienia do związku. Bardzo nas ucieszyło to przyjęcie na starcie – już wiedzieliśmy, że warto działać. Ale też tłumaczymy ludziom, że musimy działać wspólnie, że nie może być tak, że ktoś ma wymagania, a nic sam od siebie nie daje. Chcemy, aby pracownicy przychodzili na zebrania i razem ustalali najbliższe kroki. Mamy sporo do zrobienia!

Wywiad ukazał się w gazecie związkowej "Na pierwszej linii", wydawanej przez OZZ Inicjatywę Pracowniczą przy Volkswagenie. Całość w formacie PDF można pobrać TUTAJ.

Ważne! Zapraszamy również pracowników i pracownice DHL-a na ogólne zebranie członków i członkiń Komisji Międzyzakładowej OZZIP przy Volkswagen Poznań w dn. 15 października 2017 (niedziela) w budynku Teatru Ósmego Dnia ul. Ratajczaka 44 WIĘCEJ

Wczoraj w całej Katalonii (autonomiczny region Hiszpanii) odbył się jednodniowy strajk generalny, zwołany przez zaprzyjaźnione z Inicjatywą Pracowniczą związki zawodowe: CGT, CNT i Solidaridad Obrera. Strajk jest odpowiedzią ruchu pracowniczego na próbę siłowego powstrzymania przez rząd w Madrycie referendum ws. niepodległości regionu. Odmowie pracy towarzyszyły demonstracje i protest uliczne zwołane po tym, jak ponad 800 osób zostało rannych gdy hiszpańska policja próbowała uniemożliwić przeprowadzenie głosowania.

[przeczytaj wspólne stanowisko CGT, CNT i Solidaridad Obrera] [przeczytaj list otwarty sekretarza CNT ds. międzynarodowych]

Poniżej publikujemy stanowisko ws. strajku generalnego w Katalonii podpisane przez związki zawodowe CGT, CNT, Solidaridad Obera oraz działające w Katalonii organizacje anarchistyczne.

Poniżej publikujemy list otwarty napisany przez sekretarza ds. międzynarodowych hiszpańskiego związku zawodowego CNT (Krajowa Konfederacja Pracy) ws. wydarzeń w Katalonii i  strajku generalnego, który odbył się we wtorek 3 października.