Kot? Żbik? A może jeszcze coś innego? Czym właściwie jest zwierzak wpisany w logo naszego związku zawodowego? Żeby to wyjaśnić, będziemy musieli cofnąć się o ponad 100 lat, czyli na długo zanim w ogóle ktoś pomyślał o założeniu Inicjatywy Pracowniczej.

W lipcu br. minęła 10 rocznica śmierci działacza Inicjatywy Pracowniczej i Federacji Anarchistycznej Rafała Górskiego. Zaplanowany w rocznicę lipcowy kongres "Bez państwa" upamiętniający naszego kolegę, nie odbył się z uwagi na obostrzenia władzy motywowane koronawirusem. Zastał przełożony na wrzesień.

Poniżej prezentujemy wywiad z Radmirą, Devrimem i Evgenim z bułgarskiego związku zawodowego Autonomiczna Konfederacja Pracy (Автономна Работническа Конфедерация), który powstał w 2019 r. i pod wieloma względami jest podobny do Inicjatywy Pracowniczej (zarówno jeśli chodzi o historię, jak i przyjętą strategię działania i odniesienia ideowe). Rozmowę przeprowadzono w sierpniu br. w Warnie.

[strona internetowa AKP]

Wywiad ukazał się w 53 numerze Biuletynu Inicjatywy Pracowniczej.

W rocznice wybuchu Powstania Warszawskiego przypomina się niemal wyłącznie o Armii Krajowej, jakby była jedyną formacją zrzeszającą powstańców. Tymczasem na lewo od AK istniały ugrupowania, które także wzięły czynny udział w powstaniu. Wśród nich byli syndykaliści i anarchosyndykaliści. Wykluczeni przez PRL-owską historiografię za krytyczność wobec komunizmu a następnie przez dyskredytującą wszelką lewicowość III RP, pozostali niemal całkowicie zapomniani.

W numerze:

KOMENTARZ REDAKCJI:
– 100. rocznica odzyskania niepodległości Polski - czego nie dowiemy się na oficjalnych akademiach?

Z ŻYCIA ZWIĄZKU:
– Wieści z komisji IP w Danfoss Poland Sp. z o.o.
– Protest pracowników niemedycznych: wyższych płac i szacunku!
– Dziennikarki i dziennikarze na równych zasadach - nowa komisja IP
– Firmę tworzą WSZYSCY pracownicy - OZZ IP w Energa Serwis Sp. z o.o.
– Amazon: bunt na shipie. Regulamin był tylko iskrą zapalną
– Gastronomia: oszukani pracownicy walczą o zaległe wynagrodzenia
– Amazon: ciężka praca nie popłaca

ZE ŚWIATA PRACY:
– Praca na fermach zwierząt futerkowych
– Niesprawiedliwa transformacja. Ekologia kontra górnictwo.
– Nie wyobrażam sobie walki o prawa pracownicze bez walki o prawa osób LGBTQ
– Inicjatywa Pracownicza na Uniwersytecie Warszawskim a nowa ustawa o szkolnictwie wyższym

DYSKUSJA PROGRAMOWA:
– Komisja kodyfikacyjna i prawo do strajku

PRAWO:
– Ustawa o związkach zawodowych - najważniejsze zmiany wchodzące w życie od 1.01.2019 r.
– Sąd przyznał rację związkowcowi z Volkswagena

KULTURA:
– II Anarchistyczny Festiwal Filmowy

ZAGRANICA:
– Parma: Kongres założycielski International Confederation of Labour (ICL-CIT)

W dniach 11-13 maja 2018 w Parmie we Włoszech odbył się kongres założycielski Międzynarodowej Konfederacji Pracy (ang. International Workers' Confederation). Oficjalne powołanie tej międzynarodowej organizacji poprzedzone było spotkaniami roboczymi w Barakaldo (Kraj Basków / Hiszpania) w listopadzie 2016, Frankfurcie nad Menem (Niemcy) w maju 2017 i Madrycie (Hiszpania) w styczniu 2018. Inicjatywa Pracownicza przystąpiła do organizacji decyzją ostatniego Zjazdu Delegatów i Delegatek w kwietniu 2017, a więc jeszcze w trakcie jej tworzenia, na zaproszenie niemieckiego Wolnego Związku Pracowników (FAU) oraz hiszpańskiej Krajowej Konfederacji Pracy (CNT). "Międzynarodówka" zrzesza związki zawodowe odwołujące się do tradycji anarcho-syndykalizmu oraz rewolucyjnego syndykalizmu.

W dniach 30 czerwca – 2 lipca 2017 r. w Warszawie odbył się pierwszy Anarchistyczny Festiwal Filmowy, zorganizowany wspólnie przez Warszawską Komisję Środowiskową i Komisję Pracujących w NGO przy współpracy z inicjatywą Radykalny Kinematograf. Dwudniowe wydarzenie otworzył premierowy pokaz dokumentu „Antyfaszyści” w Kinie Muranów, a kolejne projekcje odbywały się w centrum społecznym A.D.A. Puławska. W Festiwalu wzięło udział łącznie ok. 200 osób i było to pierwsze tak duże wydarzenie kulturalne organizowane samodzielnie przez komisje Inicjatywy Pracowniczej. Impreza cieszyła się na tyle dużym powodzeniem, że w kolejnych miesiącach ubiegłego roku projekcje filmów pokazywanych na AFF odbyły się także w innych miastach: Poznaniu, Krakowie, Łodzi i Wrocławiu.

Poniżej publikujemy list otwarty napisany przez sekretarza ds. międzynarodowych hiszpańskiego związku zawodowego CNT (Krajowa Konfederacja Pracy) ws. wydarzeń w Katalonii i  strajku generalnego, który odbył się we wtorek 3 października.

Anarchistyczny Festiwal Filmowy [odwiedź stronę www AFF] stawia sobie za cel przybliżenie tematyki radykalnie lewicowego i anarchistycznego oporu wobec kapitalistycznej rzeczywistości oraz tworzenia wobec niej praktycznych alternatyw. AFF to pierwsze takie filmowe wydarzenie w Polsce, które stara się przyjrzeć aktualnym problemom i zagadnieniom z radykalnie lewicowej perspektywy, zaprezentować wolnościowe projekty zrywające z logiką kapitalistyczną oraz przybliżyć filmowe klasyki niosące w sobie rewolucyjną treść. AFF to również spotkania z reżyserami, bohaterkami i bohaterami filmów, prelekcje, dyskusje oraz stoiska organizacji i wydawnictw związanych z ideami i tematami zaprezentowanymi na ekranie.

Filmy zostały podzielone na cztery bloki tematyczne: Antyfaszyzm, Samorządność Pracownicza, Historia Anarchizmu, Klasyka Kina. 

Przed nadchodzącym festiwalem z okazji 20 lecia wydawnictwa Bractwo Trojka publikujemy tekst Rafała Chwedoruka z Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego na temat roli syndykalizmu w dziejach ruchu anarchistycznego.

W połowie lutego w Poznaniu odbyło się spotkanie dotyczące historii oraz obecnej sytuacji ruchu anarchosyndykalistycznego. Organizatorami spotkania były poznańska sekcja Federacji Anarchistycznej oraz Międzyzakładowa Komisja Związku Zawodowego Inicjatywa Pracownicza. Spotkanie miało charaktery wykładu, przerywanego dyskusjami dotyczącymi poszczególnych zagadnień opisywanych w jego trakcie.

W niepodległej Polsce ukształtowały się po roku 1918 dwa nurty działalności anarchistycznej, stosujące odmienną taktykę. Pierwszy nurt, zwany kooperatywizmem tworzyli uczniowie Edwarda Abramowskiego, którym pozwalano na legalną działalność ze względu na autorytet ich patrona. Anarchista Abramowski należał bowiem do panteonu bojowników o niepodległość kraju. Jego imieniem nazywano nawet ulice. Drugi nurt, nielegalny i zwalczany przez policję, reprezentowany był przez anarchokomunistów i anarchosyndykalistów.

Odrzucenie istnienia idei narodów i państw, a tym sa­mym także granic, w żadnym politycznym ruchu XX wieku nie było tak wyraziste jak w anarchizmie i anarchosyndykalizmie. Właśnie to możemy przeczytać w deklaracji zasad niemieckiego syndykalizmu napisanej w 1919 roku przez Rudolfa Rockera.

„Syndykaliści odrzucają wszystkie wyznaczone samo­wolnie granice polityczne i narodowe; nacjonalizm widzą wyłącznie jako religię nowoczesnego państwa i odrzu­cają zasadniczo wszystkie próby osiągnięcia tak zwa­nej narodowej jedności, za którą kryje się jednak tylko władza klasy posiadającej. Syndykaliści uznają tylko różnice natury regionalnej i żądają dla każdej grupy na­rodowościowej prawa, które pozwoliłoby załatwiać swoje sprawy i specyficzne potrzeby kulturowe we­dług swojego zwyczaju oraz predyspozycji w solidar­nym porozumieniu z innymi grupami oraz związkami lu­dowymi.” [2]

Na przełomie XIX i XX wieku powstała koncepcja połączenia anarchizmu z działalnością związków zawodowych w wyniku czego pojawił się nowy kierunek - anarchosyndykalizm, walczący z monopolami ekonomicznymi i politycznymi, które zapewniają małym elitom możliwości kontroli życia wielkich grup społecznych. Anarchosyndykalizm poddaje krytyce dotychczasową marksistowską teorię rewolucji i dyktatury proletariatu, prowadzących do powstania nowych państw i nowych uprzywilejowanych klas, wyrastających z partii komunistycznych i aparatu biurokracyjnego. W związku z tym anarchosyndykaliści odrzucają potrzebę istnienia partii politycznych i zakładają przekształcenie związków zawodowych w samodzielną organizację pracowniczą, niezależną od wpływów wszelkich organizacji, które wykorzystują ruch związkowy dla zdobycia władzy. Anarchosyndykalizm jest koncepcją organizacji społeczeństwa samorządowego, zapewniającego wszystkim swoim członkom aktywne uczestnictwo w procesie podejmowaniu decyzji, szczególnie zaś tym którzy pozostają w zasięgu następstw owych decyzji.

Anarchosyndykalizm nie jest utopią. Anarchosyndykalistyczne idee, metody walki i formy organizacji rozwijały się stopniowo w codziennym życiu i w walkach wyzyskiwanych robotników przeciwko klasie pracodawców i państwu. Anarchosyndykalizm, czyli samo zarządzanie fabrykami przez robotników w bezpaństwowym społeczeństwie, ma solidne podstawy. W różnych formach (gildie, wolne komuny, rewolucyjne związki, kolektywy, spółdzielnie i wiele innych dobrowolnych stowarzyszeń) tendencja ta występowała w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej, wydarzeń w Haymarket, Komuny Paryskiej i innych powstaniach rewolucyjnych XIX-ego wieku, w Międzynarodowym Stowarzyszeniu Ludzi Pracy (IWA) oraz francuskim ruchu anarchosyndykalistycznym w początkach XX wieku.