10 października 2012 r. przez ulice Chicago przeszedł 35-o tysięczny marsz strajkujących nauczycielek, nauczycieli i wspierających ich rodziców. Była to największa demonstracja w stolicy stanu Ilinois od zakończenia II Wojny Światowej i początek pierwszego od 25 lat strajku w miejskiej edukacji. Po upływie tygodnia, strajkującym udało się zmusić ratusz do zawarcia nowego układu zbiorowego gwarantującego zachowanie podstawowych praw pracowniczych. Zwycięstwo to powszechnie uznawane jest za punkt zwrotny we współczesnej historii ruchu związkowego w USA oraz przykład umiejętnego połączenia walki pracowniczej z walką o jakość usług publicznych.

Rozmawiamy z Agnieszką Gabryelską, nauczycielką z Poznania, aktywną uczestniczką ruchu strajkowego z 2019 roku i członkinią nieformalnej inicjatywy Poznańska Inicjatywa Nauczycielska.

Niedługo miną trzy lata od strajku nauczycielskiego, który zorganizowany został w 2019 r. i był jedną z większych akcji strajkowych w historii Polski po 1989 roku. Przy okazji zbliżającej się rocznicy, zdecydowaliśmy się na przeprowadzenie wywiadów z przedstawicielami i przedstawicielkami komisji Inicjatywy Pracowniczej działającymi w różnego typu placówkach szkolnych. Wywiady przeprowadziliśmy z: Przemkiem ze Szkoły Podstawowej w Sadkach (wieś w województwie kujawsko-pomorskim), Dorotą ze Szkoły Podstawowej nr 8 w Toruniu, Beatą z Golubia-Dobrzynia (miasto poniżej 20 tys. mieszkańców) oraz z Beatą z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 15 we Wrocławiu.

W numerze:

Z ŻYCIA ZWIĄZKU:

- Zamiast zwolnić tempo pracy, Amazon zwalnia chronioną działaczkę związkową

- Dorota Olszewska-Sioma wraca do pracy po niesłusznym zawieszeniu

- Antyzwiązkowe represje wobec Inicjatywy Pracowniczej w szkołach i na uczelniach

TEMAT NUMERU:

- Deforma edukacji - model 2.0

- Edukacja 2,5 roku po strajku nauczycielskim: nadciągająca katastrofa [wywiad]

- Wśród nauczycieli panuje przekonanie, że ZNP sprzedało nas Platformie Obywatelskiej [wywiad]

- Uniwersytety trzy lata po protestach

Z ŻYCIA ZWIĄZKU (cd.):

- CZęsto pracujemy ponad siły - wywiad z opiekunkami i opiekunami medycznymi zrzeszonymi w OZZ IP

- Spór zbiorowy w Jeremias zakończony porozumieniem

- Logistyka i przemysł walczą o wyższe płace

- Kradzież płacy jako model biznesowy? - Interwencje IP ws. imigrantów i imigrantek

- Opiekunki-migrantki w walce o swoje prawa

- Jak młodzi ludzie mogą włączać się w walki pracownicze? Działalność kół młodzieżowych IP

GOSPODARKA:

- Inflacja groźna dla pracowników, ale anty-inflacja jeszcze groźniejsza

PRAWO:

- Wydłużony okres rozliczeniowy - jak bronić się przed zmianami na niekorzyść pracowników?

PUBLICYSTYKA:

- Kryzys humanitarny na granicy z perspektywy pracowniczej

STRATEGIE ZWIĄZKOWE:

- Siła przetargowa świata pracy - co to takiego?

- Jak zwiększyć siłę przetargową świata pracy? [komiks]

- Nauczyciele i nauczycielki w walce o publiczną edukację w Chicago

Przemysław Czarnek w rewolucyjnym zapale zaczyna prześcigać swoją poprzedniczkę na stołku ministra edukacji Annę Zalewską, likwidatorkę gimnazjów. Czarnek obiecywał duże podwyżki dla nauczycieli. W rzeczywistości proponuje im obniżki i pogorszenie – i tak fatalnych – warunków pracy.

„Mało kto kwestionował otrzymanie umowy o pracę z kilkutygodniowym opóźnieniem lub też zmiany w jej treści, które nie były uzgodnione” – pisze jeden z byłych pracowników prywatnej szkoły specjalnej działającej na terenie Łodzi. Poniżej prezentujemy tekst nadesłany przez niego do naszej lokalnej Komisji Środowiskowej. Ze względu, że pracownik nie chciał się ujawniać, nie podajemy jego imienia ani dokładnego miejsca pracy.

Poprzez poniższy teksty chcielibyśmy zwrócić uwagę na warunki pracy terapeutów oraz na powszechny problem braku wsparcia psychologicznego dla dzieci nawet w takich placówkach jak szkoły specjalne (tutaj prywatne), które powinny świecić przykładem w tym obszarze.

Artykuł ukazał się w 52 numerze Biuletynu Inicjatywy Pracowniczej

Jestem wielką zwolenniczką dobrej edukacji publicznej. Moim zdaniem to jedyny sposób przeciwdziałania segregacji społeczeństwa, najlepszy sposób utrzymania jedności, kształtowania postaw obywatelskich oraz jedyny właściwy sposób zapobiegania buntom społecznym wynikającym z niemożliwości awansu społecznego i nieuniknionego powstawania na skutek tego gett.

Strajk nauczycieli trwał od 8 do 26 kwietnia 2019 roku. Wzięło w nim udział 14 tysięcy placówek i 600 tysięcy zatrudnionych w nich osób. Był to największy strajk po 1989 r.

Od samego początku rząd próbował osłabić siłę strajku różnymi metodami – zarówno prawnymi, jak i pozaprawnymi. Część z nich możemy określić jako klasyczne – zastraszanie, dezinformacja, upokarzanie, odmawianie negocjacji w celu wykrwawienia strajku. Pozostałe to już metody całkiem nowe w przypadku konfliktów w edukacji, a nawet sporów zbiorowych w Polsce – szybkie zmiany prawa oświatowego odbierające kompetencje strajkującym, nadawanie szczególnych uprawnień osobom spoza kadry szkolnej, czy wreszcie pominięcie ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych i prowadzenie negocjacji poza związkami zawodowymi. Poniżej prezentujemy przegląd tych metod.

15 czerwca w Poznaniu, w siedzibie Teatru Ósmego Dnia odbyło się spotkanie przedstawicieli 23 szkół z Poznania, Śremu i Golubia Dobrzynia. Zorganizowały je poznańskie nauczycielki aktywnie zaangażowane w organizację majowego strajku. Spotkanie wynikało z potrzeby podsumowania dotychczasowych działań i przyjęcia nowych form zorganizowania celem podjęcia protestów podczas nadchodzącej jesieni.

Poniżej prezentujemy rozliczenie zbiórki pieniędzy na wsparcie finansowe strajkujących nauczycielek i nauczycieli zrzeszonych w komisjach OZZ Inicjatywa Pracownicza.

Na fundusz strajkowy dla osób z sektora edukacji zebraliśmy na dzień rozliczenia (31 maja 2019 r.):

- 28 820 zł. przez portal zrzutka.pl (285 wpłat w tym 1 000 zł z benefitu zorganizowanego przez warszawski skłot Przychodnia i jeszcze kilka wpłat po 1000 zł) oraz

- 2 689 zł przez wpłaty bezpośrednia na konto funduszu strajkowego IP od związków zawodowych z Francji (CGT) i Niemiec (FAU).

Łącznie zatem zebraliśmy 31,5 tys zł.

Prezydencie Poznania! Jest Pan z pracownicami szkół czy przeciwko nim?
Oświadczenie pracowników samorządowych z Poznania zrzeszonych w OZZIP

Jako poznańscy pracownicy samorządowi zrzeszeni w związku zawodowym Inicjatywa
Pracownicza wyrażamy oburzenie wobec coraz śmielszych oświadczeń prezydenta Jacka
Jaśkowiaka, o wycofaniu się z wypłacenia pensji poznańskim pracownikom szkól biorącym
udział w strajku.
Nasze komisje od lat walczą o wyższe płace i polepszenie warunków pracy panujących w
Poznańskich instytucjach samorządowych. Organizujemy protesty, prowadzimy rozmowy z
miejskimi urzędnikami i politykami, tworzymy szerszy ruch na rzecz poprawy sytuacji
pracowników sektora publicznego. Z naszej wieloletniej praktyki działania wynika, że tylko
ciągła presja ze strony pracowników może zmusić samorządowców do zaprzestania polityki
cięć i zaciskania pasa. Podstawą tej presji są silne grupy pracownicze działające w zakładach.
Jesteśmy więc pod wrażeniem działalności nauczycieli i personelu technicznego szkół
zrzeszonych w poznańskim Międzyszkolnym Komitecie Strajkowym. Dzięki ich
skoordynowanym działaniom z ostatnich dni polepszenie bytu pracowników szkół jest na
wyciągnięcie ręki.

W związku z tym prezydent Poznania zmienił swój front i od kilku dni dąży do złamania strajku
w szkołach. Pełniąc obowiązki prezydenta i zasiadając w zarządach spółek miejskich, sam
zarabia kilka razy więcej, niż pracownicy szkól, żłobków, instytucji kultury itd. Równocześnie
nakłania nauczycieli, aby zadowolili się obecnymi, niemal głodowymi, płacami. Dzięki czyjej
pracy to miasto i kraj funkcjonują? Dzięki prezesom spółek, czy może dzięki politykom? Obecny
strajk pokazał, że gdy szkoły przestają działać, to kraj jest sparaliżowany. Jaśkowiak zdaje
sobie z tego sprawę i poprzez wycofanie się z pierwotnych deklaracji wypłacania wynagrodzeń,
stara się brać nauczycieli głodem, aby złamać ich siłę i zmusić ich do zakończenia protestów.
Jednocześnie cały czas twierdzi, że jest obrońcą demokracji. Panie prezydencie Jaśkowiak,
prawdziwa demokracja nie zaistnieje w kraju, którego gospodarka opiera się na niskich płacach
i w którym politycy dławią protesty pracownicze.
O ile politycy utrzymują swoją władzę za pomocą oszustw i wywoływania podziałów wśród
pracowników, o tyle podstawą naszej siły jest pracownicza solidarność. Stanowczo żądamy od
prezydenta Jacka Jaśkowiaka, aby wypłacił pensje za okres trwającego strajku nauczycieli
zgodnie ze swoimi wcześniejszymi obietnicami.

Komisja Międzyzakładowa OZZ Inicjatywa Pracownicza przy Zespołach Żłobków w Poznaniu
Komisja Międzyzakładowa przy Teatrze Ósmego Dnia

W poniedziałek 8 kwietnia rozpoczął się strajk generalny w branży edukacyjnej. Wg. danych organizatorów (Związek Nauczycielstwa Polskiego oraz oświatowe struktury Forum Związków Zawodowych), pierwszego dnia przystąpiło do niego 14 tys. szkół i przedszkoli na 20,4 tys. wszystkich takich placówek (czyli 68%). Wszystko wskazuje na to, że może to być początek dłuższego protestu o zasięgu porównywalnym do mobilizacji nauczycielskiej z lat 1991-1993. Równie poważne co w latach 90. mogą być także jego reperkusje polityczne.

Nauczycielu!

Wciąż możesz dołączyć do strajku. Jeśli szukasz związku, który to formalnie umożliwi oraz faktycznie wesprze – zgłoś się do OZZ Inicjatywa Pracownicza.
Coraz więcej nauczycieli zgłasza się do naszego związku bowiem szuka organizacji, która umożliwi im skuteczne prowadzenie akcji strajkowej. Formalnie na rozpoczęcie strajku wystarczą dwa tygodnie. Poniżej odpowiedzi na kilka najczęściej zadawanych pytań przez środowisko nauczycielskie:

// Ile czasu trzeba, abyśmy mogli formalnie rozpocząć akcję strajkową?

Od dnia zebrania założycielskiego funkcjonujecie już na prawach komisji tymczasowej. To pozwala na niezwłoczne sformułowanie żądań wobec pracodawcy, wejście w spór zbiorowy (najpóźniej 3 dni od zgłoszenia żądań), przeprowadzenie rokowań, ogłoszenie referendum i ew. strajku. Po upływie 14 dni od zgłoszenia żądań możecie przeprowadzić strajk. Już wcześniej, w trakcie sporu zbiorowego, macie możliwość przeprowadzić także 2-godzinny strajk ostrzegawczy. Macie też możliwość powołania komitetu strajkowego, rozpoczęcia pogotowia strajkowego, oflagowania zakładu z informacją „pogotowie strajkowe”. W tym okresie Wasza komisja może też liczyć na wsparcie ze strony związku na takich samych prawach jak inne, stałe komisje: pomoc w wypełnianiu wszelkich dokumentów, prowadzeniu sporu zbiorowego oraz referendum, nagłaśnianie protestu, kontakt z innymi komisjami i związkami nauczycielskimi.

// Jak założyć tymczasową komisję IP w mojej szkole?

Pierwszy krok to zebranie założycielskie – na nim możecie powołać do życia komisję zakładową, jeśli grupa liczy co najmniej 10 członków. Gdy chętnych jest mniej niż 10 osób i/lub w tym samym regionie funkcjonuje inna szkoła, warto rozważyć stworzenie komisji międzyzakładowej. Szczegółowe informacje znajdziecie na naszej stronie w zakładce „Przystąp do IP”: www.ozzip.pl/przystap-do-ip W razie wątpliwości, na każdym kroku możecie liczyć na pomoc z naszej strony

// Należymy już do innego związku – co zrobić w tym wypadku?

Inicjatywa Pracownicza pozwala na równoczesne członkostwo w innych organizacjach związkowych. Trzeba jednak pamiętać, że największe związki nauczycielskie wykluczają, aby ich członkowie należeli do innego związku. Dotyczy to m.in. Solidarności (art. 8 ust. 3 statutu), Solidarności – Oświaty (art. 10) i ZNP (art. 8). W takim wypadku musicie zdecydować, który związek najlepiej spełnia Wasze oczekiwania.
Dokładne informacje co do tego jak najsprawniej przeprowadzić procedury dotyczące sporu zbiorowego będziemy przesyłać bezpośrednio wszystkim zainteresowanym grupom pracowników.

Spór zbiorowy zgłasza się do PIP, która przekazuje te dane GUS. Jeśli z jakiś powodów nie uda się dołączyć do kwietniowego strajku, spór zostanie odnotowany w statystykach.

Kontakt:
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
729 302 698
609 486 340

Wszystko wskazuje na to, że w poniedziałek 8 kwietnia rozpocznie się ogólnopolski strajk generalny w edukacji, organizowany przez Związek Nauczycielstwa Polskiego. ZNP domaga się podwyżek wynagrodzeń zasadniczych nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych i pracowników niebędących nauczycielami o 1 000 zł (z wyrównaniem od 1 stycznia br.). Wg. ZNP gotowość podjęcia akcji strajkowej wyraził personel ok. 80% szkół w Polsce. Mobilizacja jest wspierana przez Forum Związków Zawodowych i biorą w niej udział także szkolne komisje OZZ Inicjatywa Pracownicza ze Stargardu Szczecińskiego, Golubia-Dobrzynia oraz Raciborza. Solidarność ze strajkiem wyraziły także komisje IP działające na uniwersytetach, a na XI Zjeździe Delegatów i Delegatek OZZ Inicjatywa Pracownicza jednogłośnie przyjęto stanowisko popierające strajki i protesty w sferze budżetowej – w tym mobilizację ZNP.